Trong bối cảnh thị trường tài chính toàn cầu đầy biến động, giá vàng trong nước thường xuyên có sự chênh lệch đáng kể so với giá vàng thế giới. Điều này không chỉ gây ra nhiều thắc mắc cho nhà đầu tư mà còn đặt ra những thách thức trong công tác quản lý. Bài viết này của Bartra Wealth Advisors Việt Nam sẽ phân tích sâu rộng vì sao giá vàng trong nước cao hơn thế giới và những yếu tố xoay quanh vấn đề này.
Diễn Biến Thị Trường Vàng Trong Nước Và Thế Giới Gần Đây
Những tháng đầu năm 2025 đã chứng kiến giá vàng thế giới liên tục phá vỡ các kỷ lục trước đó, tạo nên một bức tranh phức tạp cho thị trường toàn cầu. Giá vàng quốc tế tăng mạnh chủ yếu do những bất ổn chính trị và xung đột quân sự gia tăng trên phạm vi toàn cầu, điển hình như cuộc xung đột Nga – Ukraine kéo dài. Những yếu tố này khiến vàng trở thành tài sản trú ẩn an toàn, thu hút dòng tiền đầu tư từ các kênh khác, đặc biệt là trong bối cảnh các thị trường chứng khoán và tiền tệ có nhiều rủi ro.
Bên cạnh đó, nhiều ngân hàng trung ương và quỹ đầu tư lớn trên thế giới đã đẩy mạnh mua vào vàng để bổ sung dự trữ ngoại hối, coi đây là một cách để đa dạng hóa tài sản và bảo vệ giá trị trước những rủi ro kinh tế vĩ mô. Quyết định công bố mức thuế đối ứng cao của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đối với các quốc gia cũng tác động tiêu cực đến tâm lý nhà đầu tư và tăng trưởng kinh tế thế giới, khiến dòng tiền có xu hướng đổ vào vàng như một kênh đầu tư an toàn và hiệu quả trong thời điểm bất định.
Trong nước, giá vàng miếng SJC cũng diễn biến cùng chiều với giá vàng thế giới, tuy nhiên, mức độ tăng và chênh lệch giá vàng lại có những đặc thù riêng. Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã và đang triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm tăng cường quản lý thị trường vàng, đặc biệt là xử lý tình trạng chênh lệch giá vàng ở mức cao giữa giá vàng miếng trong nước và giá vàng quốc tế theo chỉ đạo của Chính phủ và Thủ tướng, thể hiện sự quyết tâm trong việc ổn định thị trường kim loại quý này.
Nguyễn Thị Hồng, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, thảo luận về chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới
Nguyên Nhân Chủ Yếu Khiến Giá Vàng Nội Địa Cao Hơn Thế Giới
Vì sao giá vàng trong nước cao hơn thế giới là câu hỏi được nhiều người quan tâm, đặc biệt khi giá vàng miếng SJC thường xuyên duy trì mức chênh lệch đáng kể. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, từ yếu tố vĩ mô toàn cầu đến đặc thù của thị trường nội địa. Một trong những lý do cốt lõi là tâm lý kỳ vọng của thị trường. Trong bối cảnh giá vàng thế giới liên tục tăng cao do các chính sách thuế quan của chính quyền cựu Tổng thống Trump dự kiến tác động tiêu cực đến kinh tế toàn cầu, cùng lộ trình chính sách tiền tệ khó lường của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED), nhà đầu tư thường có xu hướng tìm đến vàng như một kênh trú ẩn an toàn, kéo theo nhu cầu mua vàng trong nước tăng mạnh.
<>Xem Thêm Bài Viết:<>- Phân Tích Toàn Diện Xu Thế Giá Vàng Hiện Nay
- Cập Nhật Giá Nhẫn Vàng 9999 và Tiềm Năng Đầu Tư
- Khám Phá Dự Án Nơ 19 Khu Đô Thị Pháp Vân – Điểm Sáng Phía Nam Hà Nội
- Giá Vàng Năm 2011 Báo Nhiều Một Chỉ: Toàn Cảnh Thị Trường
- Bí Quyết Làm Sáng Vàng Tại Nhà Hiệu Quả Bất Ngờ
Diễn biến địa chính trị thế giới căng thẳng, cùng các cú sốc giá cả hàng hóa có thể phát sinh, càng làm tăng nhu cầu mua vàng. Khi nhu cầu vàng tăng cao trong khi nguồn cung không đáp ứng đủ, giá vàng sẽ tự động được đẩy lên. Từ đầu năm 2025 đến nay, nguồn cung vàng miếng SJC trên thị trường chưa được tăng thêm. Giai đoạn đầu năm 2025, do thị trường ngoại hối và thị trường vàng tương đối ổn định, Ngân hàng Nhà nước không phải can thiệp, dẫn đến việc nguồn cung vàng SJC chưa được bổ sung kịp thời, tạo ra áp lực lên giá vàng nội địa.
Ngoài ra, một yếu tố không thể bỏ qua là hoạt động đầu cơ và thổi giá. Thống đốc Nguyễn Thị Hồng đã chỉ rõ, không loại trừ nguyên nhân có một số doanh nghiệp, cá nhân lợi dụng tình hình biến động của thị trường để đầu cơ, trục lợi. Họ có thể tạo ra sự khan hiếm giả hoặc thao túng thông tin, đẩy giá vàng trong nước lên cao hơn so với giá vàng thế giới. Những hành vi này làm méo mó cơ chế cung cầu tự nhiên, khiến chênh lệch giá vàng ngày càng bị nới rộng và gây ra những rủi ro tiềm ẩn cho các nhà đầu tư không chuyên.
Tác Động Của Chính Sách Quản Lý Và Quy Định Pháp Luật
Nghị định 24/2012/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh vàng đã đóng vai trò quan trọng trong việc ổn định thị trường, nhưng cũng là một yếu tố cần được xem xét trong bối cảnh giá vàng trong nước cao hơn thế giới. Nghị định này quy định Ngân hàng Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng SJC và quản lý hoạt động xuất nhập khẩu vàng, nhằm hạn chế tình trạng vàng hóa nền kinh tế và duy trì ổn định tiền tệ. Mặc dù có những lợi ích nhất định trong việc duy trì ổn định vĩ mô, cơ chế này cũng có thể ảnh hưởng đến nguồn cung vàng miếng ra thị trường.
Sự độc quyền trong sản xuất vàng miếng SJC của Ngân hàng Nhà nước, cùng với việc kiểm soát chặt chẽ hoạt động xuất nhập khẩu vàng nguyên liệu, có thể dẫn đến việc nguồn cung không linh hoạt theo sát nhu cầu của thị trường. Khi nhu cầu vàng tăng mạnh đột biến, đặc biệt trong giai đoạn giá vàng thế giới leo thang, việc bổ sung nguồn cung trong nước trở nên chậm trễ, tạo ra áp lực tăng giá và nới rộng chênh lệch giá vàng SJC so với giá vàng quốc tế. Đây là một trong những khía cạnh mà Ngân hàng Nhà nước đang xem xét để điều chỉnh, nhằm tăng cường tính linh hoạt và minh bạch của thị trường, đồng thời vẫn giữ được mục tiêu quản lý vĩ mô.
Nỗ Lực Điều Tiết Thị Trường Và Hiệu Quả Can Thiệp
Để giải quyết tình trạng chênh lệch giá vàng cao, Ngân hàng Nhà nước đã triển khai nhiều biện pháp can thiệp quyết liệt. Trong năm 2024, một trong những giải pháp chính là cung vàng miếng ra thị trường thông qua hình thức đấu thầu bán vàng miếng và bán trực tiếp vàng miếng SJC. Những hành động này đã giúp thu hẹp đáng kể chênh lệch giá vàng SJC so với giá vàng thế giới, mang lại hiệu quả tích cực trong việc ổn định thị trường.
Kết quả cho thấy, từ mức chênh lệch khoảng 25% vào thời điểm cao nhất, giá vàng trong nước đã giảm xuống còn khoảng 3-5 triệu đồng/lượng (tương đương khoảng 5-7%). Thậm chí, có thời điểm đầu năm 2025, mức chênh lệch này chỉ còn trên dưới 1 triệu đồng/lượng (tương đương khoảng 1-2%). Những nỗ lực này giúp giải đáp một phần câu hỏi vì sao giá vàng trong nước cao hơn thế giới, đồng thời khẳng định quyết tâm của chính phủ trong việc quản lý ổn định thị trường và giảm thiểu rủi ro cho người dân và nhà đầu tư.
Bên cạnh việc cung ứng, Ngân hàng Nhà nước cũng đã phối hợp với các bộ, ngành chức năng tiến hành thanh tra hoạt động kinh doanh vàng của một số đơn vị, doanh nghiệp. Mục tiêu là để từng bước chấn chỉnh hoạt động này, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, đầu cơ, thao túng giá vàng. Thông tin về kết quả thanh tra đã được chuyển giao cho cơ quan có thẩm quyền để xác minh, điều tra, xử lý theo quy định, nhằm đảm bảo sự minh bạch và công bằng cho thị trường vàng nội địa, xây dựng một môi trường kinh doanh lành mạnh.
Định Hướng Và Giải Pháp Ổn Định Thị Trường Vàng Bền Vững
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng nhận định thị trường vàng vẫn chưa thực sự ổn định bền vững, vẫn chịu tác động mạnh bởi yếu tố tâm lý, kỳ vọng và tiềm ẩn rủi ro ảnh hưởng đến thị trường tiền tệ, ngoại hối. Để đạt được sự ổn định lâu dài, không chỉ cần các giải pháp từ Ngân hàng Nhà nước mà còn cần sự vào cuộc đồng bộ của các bộ, ngành và địa phương theo chỉ đạo của Chính phủ và Thủ tướng, tạo nên một sức mạnh tổng hợp trong công tác quản lý.
Trong thời gian tới, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục làm tốt công tác truyền thông để kịp thời cung cấp thông tin về chủ trương, giải pháp, chính sách quản lý thị trường vàng, góp phần ổn định tâm lý thị trường. Điều này đặc biệt quan trọng để tránh những thông tin sai lệch hoặc thổi phồng gây ra sự hoang mang trong công chúng và giới đầu tư, giúp họ có cái nhìn đúng đắn và tin tưởng vào các biện pháp điều hành.
Đặc biệt, Ngân hàng Nhà nước đang khẩn trương xây dựng Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 24/2012 theo trình tự, thủ tục rút gọn. Mục tiêu là để chính sách quản lý vàng phù hợp hơn với tình hình thị trường hiện tại, đảm bảo tính linh hoạt và hiệu quả hơn trong việc điều tiết cung cầu. Đồng thời, Ngân hàng Nhà nước cũng sẽ phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành liên quan như Bộ Công an, Bộ Công Thương, Bộ Tài chính để tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động của các doanh nghiệp kinh doanh vàng, các cửa hàng, đại lý phân phối và mua bán vàng miếng, cũng như các chủ thể khác tham gia thị trường. Điều này nhằm kịp thời phát hiện những sơ hở, bất cập, vi phạm và xử lý nghiêm theo thẩm quyền, báo cáo các cấp có thẩm quyền các biện pháp xử lý phù hợp, hướng tới một thị trường vàng minh bạch và ổn định hơn trong tương lai.
Câu Hỏi Thường Gặp Về Giá Vàng Trong Nước Và Thế Giới (FAQs)
1. Vì sao giá vàng trong nước thường cao hơn giá vàng thế giới?
Giá vàng trong nước cao hơn thế giới do nhiều yếu tố như nguồn cung hạn chế của vàng miếng SJC theo Nghị định 24/2012, tâm lý đầu cơ và kỳ vọng vào sự tăng giá, cũng như tác động từ các yếu tố kinh tế vĩ mô toàn cầu và trong nước.
2. Nghị định 24/2012 của Chính phủ ảnh hưởng thế nào đến giá vàng SJC?
Nghị định 24/2012 quy định Ngân hàng Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng SJC và quản lý hoạt động xuất nhập khẩu vàng. Điều này có thể hạn chế nguồn cung vàng miếng ra thị trường khi nhu cầu tăng cao, góp phần tạo ra chênh lệch giá vàng giữa giá vàng nội địa và giá vàng quốc tế.
3. Ngân hàng Nhà nước đã làm gì để thu hẹp chênh lệch giá vàng?
Ngân hàng Nhà nước đã triển khai các giải pháp như đấu thầu bán vàng miếng SJC, bán trực tiếp vàng miếng ra thị trường, cùng với việc tăng cường thanh tra, kiểm tra các hoạt động kinh doanh vàng nhằm xử lý tình trạng đầu cơ, thổi giá và đảm bảo thị trường vàng minh bạch hơn.
4. Yếu tố nào từ thị trường thế giới tác động mạnh nhất đến giá vàng trong nước?
Các yếu tố như bất ổn địa chính trị, xung đột quân sự (ví dụ: Nga – Ukraine), chính sách tiền tệ của các ngân hàng trung ương lớn (như FED), và các chính sách thương mại (ví dụ: thuế quan của Mỹ) đều là những nguyên nhân chính đẩy giá vàng thế giới lên cao, từ đó ảnh hưởng đến giá vàng trong nước.
5. Hiện tượng đầu cơ có vai trò gì trong việc đẩy giá vàng trong nước lên cao?
Hiện tượng đầu cơ và thổi giá của một số doanh nghiệp, cá nhân lợi dụng tình hình biến động của thị trường vàng là một nguyên nhân quan trọng. Họ tạo ra sự khan hiếm giả, thao túng giá vàng, góp phần làm nới rộng chênh lệch giá vàng SJC so với giá vàng quốc tế.
6. Ngân hàng Nhà nước có kế hoạch gì để ổn định thị trường vàng trong tương lai?
Ngân hàng Nhà nước cam kết tiếp tục theo dõi sát diễn biến thị trường, tăng cường công tác truyền thông, khẩn trương sửa đổi Nghị định 24/2012 và phối hợp với các bộ, ngành liên quan để tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm nhằm hướng tới ổn định thị trường vàng bền vững.
7. Mức chênh lệch giá vàng trong nước so với thế giới cao nhất là bao nhiêu và hiện tại ra sao?
Theo báo cáo, chênh lệch giá vàng miếng SJC trong nước so với thế giới có thời điểm cao nhất khoảng 25%. Đến cuối năm 2024, mức chênh lệch này được kiểm soát còn khoảng 3-5 triệu đồng/lượng (tương đương 5-7%). Tuy nhiên, đến ngày 23-4-2025, chênh lệch lại tăng lên khoảng ~14,48 triệu đồng/lượng (tương đương ~13,62%) do nhiều yếu tố cùng tác động.
Tóm lại, vì sao giá vàng trong nước cao hơn thế giới là tổng hòa của nhiều yếu tố từ tình hình kinh tế – chính trị toàn cầu đến các đặc thù về cung cầu, tâm lý thị trường và khung pháp lý quản lý vàng tại Việt Nam. Những nỗ lực của Ngân hàng Nhà nước cùng sự phối hợp liên ngành là rất cần thiết để giảm thiểu chênh lệch giá vàng, hướng tới một thị trường vàng minh bạch và ổn định hơn. Bartra Wealth Advisors Việt Nam sẽ tiếp tục cập nhật những thông tin mới nhất để quý nhà đầu tư có cái nhìn toàn diện và đưa ra quyết định sáng suốt.
