Thị trường vàng luôn là một kênh đầu tư thu hút sự quan tâm đặc biệt của công chúng tại Việt Nam. Tuy nhiên, một thực tế đáng chú ý là giá vàng trong nước cao hơn thế giới một cách đáng kể, gây ra nhiều băn khoăn cho nhà đầu tư. Việc hiểu rõ những nguyên nhân cốt lõi đằng sau sự chênh lệch này là vô cùng cần thiết để đưa ra các quyết định tài chính sáng suốt.
Thực trạng chênh lệch giá vàng và nỗ lực điều tiết
Trong năm 2024, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm tăng cường quản lý thị trường vàng và xử lý tình trạng chênh lệch cao giữa giá vàng miếng SJC trong nước và giá vàng quốc tế. Các biện pháp này bao gồm việc tổ chức đấu thầu bán vàng miếng và bán vàng miếng trực tiếp ra thị trường. Mục tiêu chính là thu hẹp đáng kể khoảng cách giá này, mang lại sự ổn định hơn cho thị trường.
Kết quả ban đầu cho thấy những nỗ lực này đã phát huy hiệu quả. Từ mức chênh lệch khoảng 25% tại thời điểm cao nhất, đến cuối năm 2024, khoảng cách giá vàng miếng SJC trong nước và giá thế giới đã được kiểm soát, duy trì ở biên độ phù hợp, chỉ còn khoảng 3-5 triệu đồng/lượng (tương đương khoảng 5-7%). Thậm chí, có thời điểm đầu năm 2025, chênh lệch này chỉ còn trên dưới 1 triệu đồng/lượng (tương đương khoảng 1-2%), cho thấy hiệu quả tích cực của các biện pháp can thiệp.
Thống đốc Nguyễn Thị Hồng phát biểu về giá vàng tại Việt Nam
Tuy nhiên, trong những tháng đầu năm 2025, giá vàng thế giới liên tục phá vỡ các mức kỷ lục trước đó, kéo theo giá vàng SJC trong nước tăng nhanh hơn. Đến ngày 23/4, chênh lệch giá vàng miếng SJC trong nước và thế giới quy đổi đã ở mức khoảng 14,48 triệu đồng/lượng (tương đương khoảng 13,62%). Sự tăng vọt trở lại này đặt ra câu hỏi về các yếu tố đang tác động, khiến giá vàng trong nước cao hơn thế giới.
Yếu tố vĩ mô toàn cầu tác động đến giá vàng quốc tế
Biến động trên thị trường vàng quốc tế đóng vai trò quan trọng trong việc định hình giá vàng trong nước. Một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến giá vàng thế giới tăng mạnh là tình hình bất ổn chính trị và xung đột quân sự trên phạm vi toàn cầu. Cuộc xung đột Nga-Ukraine kéo dài, cùng với những cạnh tranh chiến lược gia tăng giữa các cường quốc, đã thúc đẩy nhu cầu tìm kiếm tài sản trú ẩn an toàn như vàng.
<>Xem Thêm Bài Viết:<>- Tiềm Năng Đầu Tư Khu Đô Thị Cát Tường Phú Sinh
- Cập Nhật Giá Vàng 27/11/2024: Phân Tích Biến Động Thị Trường
- 11 Thành Phố Ấm Áp Nhất Canada Mùa Đông Dễ Chịu
- Hiểu Rõ Khoản Trả Góp Hàng Tháng (EMI) Để Quản Lý Tài Chính
- Cập Nhật Giá Vàng Nhẫn Trơn 9999 Mi Hồng Mới Nhất Hiện Nay
Nhiều ngân hàng trung ương trên thế giới cũng đã đẩy mạnh việc mua vào vàng để bổ sung dự trữ ngoại hối, coi đây là một cách để đa dạng hóa danh mục tài sản và giảm thiểu rủi ro từ biến động tiền tệ. Xu hướng này tạo ra một lực cầu lớn, góp phần đẩy giá vàng lên cao. Ngoài ra, các chính sách kinh tế và thương mại của các nền kinh tế lớn cũng có ảnh hưởng đáng kể. Chẳng hạn, việc Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố mức thuế đối ứng cao với các quốc gia đã tác động tiêu cực đến tâm lý nhà đầu tư và triển vọng tăng trưởng kinh tế toàn cầu, khiến dòng tiền có xu hướng chuyển hướng vào vàng.
Nguyên nhân nội tại khiến giá vàng trong nước chênh lệch cao
Ngoài các yếu tố toàn cầu, có nhiều nguyên nhân nội tại góp phần lý giải tại sao giá vàng trong nước cao hơn thế giới và tăng nhanh hơn. Một trong số đó là tâm lý kỳ vọng của người dân. Khi giá vàng thế giới liên tục tăng và có nhiều dự báo về xu hướng tăng tiếp, người dân Việt Nam có xu hướng đổ xô mua vàng, tạo ra một lực cầu nhân tạo, đẩy giá lên cao.
Nguồn cung vàng miếng SJC trên thị trường chưa được tăng thêm từ đầu năm 2025 đến nay cũng là một yếu tố quan trọng. Ngân hàng Nhà nước chưa can thiệp thị trường từ đầu năm 2025 đến nay do thị trường ngoại hối và thị trường vàng tương đối ổn định trong giai đoạn trước đó. Điều này tạo ra sự khan hiếm cục bộ đối với vàng miếng thương hiệu SJC, vốn được coi là tài sản có giá trị và uy tín tại Việt Nam, góp phần làm gia tăng chênh lệch giá vàng so với thế giới.
Biến động giá vàng SJC trong nước so với giá vàng thế giới
Bên cạnh đó, không thể loại trừ khả năng một số doanh nghiệp và cá nhân đã lợi dụng tình hình biến động của thị trường để đầu cơ, thổi giá và trục lợi. Những hoạt động này làm sai lệch giá trị thực của vàng, khiến giá vàng SJC bị đẩy lên mức cao hơn đáng kể so với giá thế giới. Đây là một vấn đề cần được các cơ quan chức năng đặc biệt quan tâm và xử lý nghiêm minh để bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng và nhà đầu tư.
Vai trò của chính sách tiền tệ và thị trường ngoại hối
Sự ổn định của thị trường ngoại hối và các chính sách tiền tệ của quốc gia cũng có ảnh hưởng không nhỏ đến giá vàng trong nước. Khi thị trường tiền tệ và ngoại hối diễn biến ổn định, nhu cầu chuyển đổi tiền tệ sang vàng để trú ẩn có thể giảm. Ngược lại, những bất ổn về chính sách tiền tệ hoặc sự biến động mạnh của tỷ giá hối đoái có thể làm gia tăng nhu cầu mua vàng, từ đó ảnh hưởng đến chênh lệch giá vàng giữa trong nước và quốc tế.
Lộ trình chính sách tiền tệ khó lường của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) và diễn biến địa chính trị thế giới căng thẳng cũng tạo ra những cú sốc giá cả hàng hóa, khiến nhu cầu mua vàng tăng. Việc Ngân hàng Nhà nước điều hành giá vàng cần phải tính toán đến những yếu tố này để đảm bảo sự hài hòa giữa ổn định vĩ mô và sự vận động tự nhiên của thị trường. Mặc dù giá vàng trong nước cao hơn thế giới ở một số thời điểm, nhưng những biến động này trước mắt chưa ảnh hưởng tới việc điều hành chính sách tiền tệ và ổn định kinh tế vĩ mô.
Giải pháp ổn định thị trường vàng bền vững
Để giải quyết vấn đề giá vàng trong nước cao hơn thế giới một cách bền vững, Ngân hàng Nhà nước cùng các bộ, ngành liên quan cần tiếp tục triển khai các giải pháp đồng bộ. Công tác truyền thông cần được làm tốt để kịp thời cung cấp thông tin về chủ trương, giải pháp, chính sách quản lý thị trường vàng, từ đó ổn định tâm lý thị trường, tránh tình trạng hoang mang và đầu cơ thiếu kiểm soát.
Việc khẩn trương xây dựng Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 24/2012/NĐ-CP theo trình tự, thủ tục rút gọn là một bước đi quan trọng. Nghị định này cần tạo ra một khuôn khổ pháp lý linh hoạt hơn, phù hợp với diễn biến thị trường và giảm bớt tình trạng độc quyền, tăng nguồn cung một cách hợp lý. Điều này sẽ giúp giảm bớt chênh lệch giá vàng và tăng tính cạnh tranh trên thị trường.
Tăng cường giám sát và xử lý vi phạm
Phối hợp với các bộ, ngành liên quan như Bộ Công an, Bộ Công Thương, Bộ Tài chính để tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động của các doanh nghiệp kinh doanh vàng, các cửa hàng, đại lý phân phối và mua bán vàng miếng là vô cùng cần thiết. Mục tiêu là kịp thời phát hiện những sơ hở, bất cập, vi phạm để xử lý nghiêm theo thẩm quyền. Việc này bao gồm cả việc điều tra các hành vi đầu cơ, thổi giá, trục lợi, đảm bảo một thị trường vàng minh bạch và công bằng.
Những biện pháp cứng rắn và quyết liệt sẽ góp phần chấn chỉnh hoạt động kinh doanh vàng, ngăn chặn các hành vi thao túng thị trường. Chỉ khi thị trường hoạt động theo đúng quy định và không có yếu tố đầu cơ quá mức, thì giá vàng SJC mới có thể phản ánh đúng giá trị thực và giảm bớt sự chênh lệch không hợp lý với giá vàng quốc tế. Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục theo dõi sát diễn biến giá vàng trong nước và quốc tế, phối hợp với các cơ quan hữu quan để tăng cường công tác quản lý và có biện pháp ổn định thị trường vàng theo thẩm quyền, hướng tới một thị trường ổn định và minh bạch hơn cho mọi nhà đầu tư.
Câu hỏi thường gặp (FAQs)
1. Tại sao giá vàng miếng SJC thường cao hơn các loại vàng khác ở Việt Nam?
Giá vàng miếng SJC thường cao hơn do thương hiệu SJC có vị thế độc quyền theo Nghị định 24/2012/NĐ-CP, cùng với nguồn cung hạn chế và tâm lý ưa chuộng của người dân, khiến cầu vượt cung.
2. Sự chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới ảnh hưởng đến nhà đầu tư như thế nào?
Sự chênh lệch này làm giảm lợi nhuận của nhà đầu tư khi mua vàng trong nước để bán ra quốc tế hoặc ngược lại, tạo ra rủi ro và thiếu minh bạch, đồng thời hạn chế cơ hội đầu tư và tích trữ vàng.
3. Ngân hàng Nhà nước đã làm gì để thu hẹp chênh lệch giá vàng?
Ngân hàng Nhà nước đã triển khai các biện pháp như đấu thầu bán vàng miếng và bán vàng miếng trực tiếp ra thị trường, cùng với việc thanh kiểm tra hoạt động kinh doanh vàng của các đơn vị.
4. Các yếu tố quốc tế nào đang tác động đến giá vàng toàn cầu?
Các yếu tố như bất ổn chính trị, xung đột quân sự, chính sách tiền tệ của các ngân hàng trung ương lớn (ví dụ: FED), chính sách thuế quan thương mại và nhu cầu dự trữ vàng của các quốc gia đang ảnh hưởng mạnh mẽ đến giá vàng quốc tế.
5. Tâm lý kỳ vọng của người dân ảnh hưởng đến giá vàng trong nước như thế nào?
Khi người dân kỳ vọng giá vàng sẽ tiếp tục tăng, họ có xu hướng mua vào nhiều hơn, tạo ra một lực cầu lớn, đẩy giá vàng trong nước lên cao, góp phần làm gia tăng chênh lệch với giá thế giới.
6. Nghị định 24/2012/NĐ-CP có vai trò gì trong việc quản lý thị trường vàng?
Nghị định 24/2012/NĐ-CP là văn bản pháp lý quan trọng quản lý thị trường vàng Việt Nam, quy định về hoạt động sản xuất, kinh doanh và xuất nhập khẩu vàng, đặc biệt là vị thế độc quyền của vàng miếng SJC.
7. Việc sửa đổi Nghị định 24/2012/NĐ-CP có thể mang lại lợi ích gì?
Việc sửa đổi có thể giúp tăng nguồn cung vàng, tạo sự cạnh tranh hơn trên thị trường, giảm tình trạng độc quyền và từ đó thu hẹp chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới, mang lại sự công bằng hơn cho người tiêu dùng.
8. Hoạt động đầu cơ có ảnh hưởng như thế nào đến giá vàng trong nước?
Hoạt động đầu cơ của một số cá nhân và doanh nghiệp có thể làm sai lệch giá trị thực của vàng, đẩy giá lên cao một cách không tự nhiên và tạo ra sự biến động mạnh, gây bất ổn cho thị trường.
9. Người dân nên làm gì khi giá vàng có nhiều biến động?
Người dân nên theo dõi sát thông tin chính thức từ Ngân hàng Nhà nước và các cơ quan quản lý, tránh tâm lý đám đông, cân nhắc kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định mua bán hoặc đầu tư vàng để hạn chế rủi ro.
Việc hiểu rõ các nguyên nhân khiến giá vàng trong nước cao hơn thế giới là thông tin hữu ích cho bất kỳ ai quan tâm đến đầu tư và quản lý tài sản. Bartra Wealth Advisors Việt Nam luôn nỗ lực cung cấp những thông tin thị trường cập nhật và phân tích sâu sắc, giúp quý độc giả có cái nhìn toàn diện hơn về bối cảnh kinh tế.
