Tại Sao Giá Vàng Lên Cao Bất Ngờ Trong Giai Đoạn Hiện Nay?

Trang Chủ / Tin Tức / Tại Sao Giá Vàng Lên Cao Bất Ngờ Trong Giai Đoạn Hiện Nay?

Những biến động chóng mặt của thị trường vàng trong thời gian gần đây đã trở thành tâm điểm thu hút sự chú ý của đông đảo nhà đầu tư và công chúng. Từ đầu năm 2024 đến nay, kim loại quý này liên tục thiết lập các kỷ lục mới, khiến nhiều người bàng hoàng trước tốc độ tăng giá phi mã. Vậy tại sao giá vàng lên cao đột biến như vậy và những yếu tố nào đang chi phối đà tăng này? Hãy cùng Bartra Wealth Advisors Việt Nam tìm hiểu sâu hơn về hiện tượng kinh tế đáng chú ý này.

Xem Nội Dung Bài Viết

Diễn Biến Nổi Bật Của Thị Trường Vàng Gần Đây

Thị trường vàng Việt Nam và thế giới đã trải qua một giai đoạn “nhảy múa” đầy bất ngờ. Đầu năm 2024, giá vàng miếng SJC dao động quanh mức 71-74 triệu đồng/lượng, trong khi vàng nhẫn ở mức 61,4 – 63,28 triệu đồng/lượng. Tuy nhiên, chỉ trong vài tháng, giá vàng đã chứng kiến mức tăng trưởng ngoạn mục. Đến cuối năm 2024, giá vàng miếng SJC niêm yết ở 82,2 – 84,2 triệu đồng/lượng, còn vàng nhẫn đạt 83,3 – 84,2 triệu đồng/lượng.

Sự tăng giá này không chỉ dừng lại ở vàng miếng mà còn lan rộng sang vàng nhẫn, với mức tăng gần 21 triệu đồng/lượng, gấp đôi so với mức tăng của vàng miếng. Tính từ đầu năm 2024, giá bán vàng miếng đã tăng khoảng 10,2 triệu đồng/lượng (tương đương 14%), trong khi vàng nhẫn tăng tới 20,92 triệu đồng/lượng (khoảng 34%). Đây được xem là mức tăng giá vàng mạnh nhất trong hơn một thập kỷ qua, làm dấy lên nhiều câu hỏi về nguyên nhân cốt lõi đằng sau đà tăng này.

Giá Vàng Việt Nam và Thế Giới: Khoảng Cách Lớn

Theo số liệu từ Tổng cục Thống kê, chỉ số giá vàng bình quân cả năm 2024 đã tăng 28,64% so với năm trước. Đà tăng bắt đầu từ cuối tháng 2/2024 và liên tục thiết lập các đỉnh mới. Điều đáng chú ý là giá vàng trong nước tăng nhanh và mạnh hơn nhiều so với thị trường thế giới. Có thời điểm, mức chênh lệch giữa giá vàng miếng SJC và vàng thế giới lên đến 18 triệu đồng/lượng, tạo ra một khoảng cách đáng kể.

Đến tháng 5, giá vàng miếng SJC đã vượt ngưỡng 92 triệu đồng/lượng, và vàng nhẫn trơn cũng tiệm cận 90 triệu đồng/lượng. Để bình ổn thị trường, Ngân hàng Nhà nước đã phải áp dụng nhiều biện pháp, trong đó có việc tổ chức 9 phiên đấu thầu vàng miếng với tổng khối lượng trúng thầu 48.500 lượng. Tuy nhiên, các phiên đấu giá ban đầu không mang lại hiệu quả như mong đợi, thậm chí giá vàng còn tiếp tục tăng cao.

Ngân hàng Nhà nước sau đó đã chuyển hướng, chỉ đạo 4 ngân hàng thương mại Nhà nước và công ty SJC trực tiếp bán vàng miếng cho người dân. Động thái này đã giúp thu hẹp đáng kể chênh lệch giá vàng trong nước và quốc tế, từ 15-16 triệu đồng/lượng xuống còn 4-5 triệu đồng/lượng, tương đương khoảng 5-7% cao hơn giá vàng thế giới. Thị trường vàng ổn định trở lại đã góp phần tích cực hỗ trợ thị trường ngoại tệ, tỷ giá và điều hành chính sách kinh tế vĩ mô. Tuy nhiên, đến cuối quý III và nửa đầu quý IV, do tác động mạnh từ giá vàng thế giới, giá vàng trong nước lại bật tăng và đầu năm 2025 tiếp tục lên đỉnh mới, với giá vàng thế giới đạt 2.860,83 USD/ounce vào ngày 10/2/2025.

<>Xem Thêm Bài Viết:<>

Biểu Đồ Tăng Trưởng Giá Vàng: Nhìn Lại Hơn 10 Năm

Trong hơn một thập kỷ qua, giá vàng đã trải qua nhiều giai đoạn thăng trầm. Từ đầu năm 2013 đến cuối năm 2019, biên độ dao động của giá vàng không quá mạnh, thường ở mức trên dưới 40 triệu đồng/lượng, thậm chí còn có thời điểm giảm. Cụ thể, vào ngày 1/1/2013, giá vàng mua vào – bán ra là 45,7 – 46,3 triệu đồng/lượng, nhưng đến cuối năm 2019, con số này giảm xuống còn 42,25 – 42,75 triệu đồng/lượng.

Bước sang năm 2020, cùng với sự bùng phát của đại dịch Covid-19, giá vàng bắt đầu một chu kỳ tăng vọt chưa từng có. Từ mốc 42 triệu đồng/lượng, giá vàng đã gần như tăng gấp đôi, chạm mức 80 triệu đồng/lượng. Trong 10 năm qua, giá vàng SJC đã tăng gấp 2,2 lần, từ 34,7 triệu đồng/lượng cuối năm 2013 lên 76 triệu đồng/lượng cuối năm 2023. Giai đoạn sau đại dịch Covid-19, ngoài những điều chỉnh ngắn hạn với biên độ yếu, xu hướng giá vàng chủ yếu là đi lên.

Giải Mã Các Yếu Tố Khách Quan Đẩy Giá Vàng Lên Cao

Theo nhận định của các chuyên gia, giá vàng tăng cao trong nước và thế giới năm 2024 và đầu năm 2025 là sự tổng hòa của nhiều yếu tố khách quan và chủ quan. Các yếu tố vĩ mô toàn cầu đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy nhu cầu vàng như một tài sản trú ẩn an toàn.

Bất Ổn Địa Chính Trị và Nhu Cầu Trú Ẩn An Toàn

Năm 2024, kinh tế toàn cầu đối mặt với vô vàn biến động khó lường. Chiến tranh thương mại giữa các nền kinh tế lớn, cùng với những bất ổn địa chính trị leo thang ở nhiều khu vực, đặc biệt là cuộc xung đột Nga-Ukraine vẫn diễn biến phức tạp và chưa có hồi kết. Những sự kiện này đã tạo ra một môi trường đầy rủi ro, khiến các nhà đầu tư tìm kiếm những kênh đầu tư an toàn để bảo vệ tài sản của mình. Vàng, với lịch sử lâu đời là một loại tài sản lưu trữ giá trị, đã trở thành lựa chọn hàng đầu, qua đó đẩy giá vàng thế giới lên cao.

Theo báo cáo của Hội đồng Vàng Thế giới (WGC) về xu hướng nhu cầu vàng trong quý IV và cả năm 2024, tổng nhu cầu vàng hàng năm (bao gồm cả giao dịch trên thị trường phi tập trung – OTC) đã đạt mức kỷ lục mới là 4.974 tấn. Sự kết hợp giữa giá vàng ở mức cao kỷ lục và khối lượng giao dịch tăng vọt đã đẩy tổng giá trị nhu cầu vàng lên mức cao nhất từ trước đến nay, đạt 382 tỷ USD. Con số này minh chứng rõ nét cho vai trò của vàng như một nơi trú ẩn an toàn trong bối cảnh toàn cầu bất ổn.

Chính Sách Tiền Tệ Nới Lỏng và Lãi Suất Thấp

Một yếu tố quan trọng khác giải thích tại sao giá vàng lên cao là chính sách tiền tệ của các ngân hàng trung ương lớn trên thế giới. Nhiều quốc gia đã duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng, với lãi suất ở mức thấp kéo dài. Điều này làm giảm giá trị của các đồng tiền mạnh, khiến việc nắm giữ tiền mặt trở nên kém hấp dẫn hơn. Khi lợi suất trái phiếu và các kênh đầu tư truyền thống giảm, vàng trở nên hấp dẫn hơn như một tài sản lưu trữ giá trị, không bị mất giá do lạm phát.

Thậm chí, những bình luận từ các nhà lãnh đạo như cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc cắt giảm lãi suất của các ngân hàng trung ương toàn cầu, dù không hoàn toàn đồng nhất với định hướng của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED), cũng đã tạo ra tâm lý thị trường thuận lợi cho vàng. Quan điểm cắt giảm thuế trong nước và tăng thuế nhập khẩu cũng tiềm ẩn nguy cơ lạm phát tăng cao, càng củng cố vai trò của vàng như một hàng rào chống lại sự mất giá của tiền tệ. Khi lạm phát dự kiến tăng, giá vàng thường có xu hướng đi lên.

Hoạt Động Mua Ròng Của Ngân Hàng Trung Ương Toàn Cầu

WGC cũng chỉ ra rằng các ngân hàng trung ương trên thế giới đã liên tục mua vàng với tốc độ nhanh chóng trong năm 2024, với số lượng mua vượt 1.000 tấn trong năm thứ ba liên tiếp. Trung Quốc dẫn đầu về lượng mua ròng, theo sau là Thổ Nhĩ Kỳ và Ấn Độ. Việc các ngân hàng trung ương tăng cường dự trữ vàng cho thấy họ coi vàng là một thành phần quan trọng trong khối dự trữ quốc gia, nhờ tính an toàn, thanh khoản cao và khả năng sinh lời.

Các ngân hàng trung ương là nhóm nắm giữ vàng lớn nhất thế giới, chiếm tới 20% lượng vàng được khai thác toàn cầu. Hoạt động mua vàng liên tục của họ không chỉ nhằm đa dạng hóa dự trữ ngoại hối mà còn để phòng ngừa rủi ro tài chính và địa chính trị. Khi các tổ chức lớn như ngân hàng trung ương liên tục gia tăng nhu cầu, nguồn cung trên thị trường trở nên khan hiếm hơn, góp phần đẩy giá kim loại quý này lên cao. Điều này càng làm rõ thêm tại sao giá vàng lên cao một cách bền vững.

Nguyên Nhân Chủ Quan Thúc Đẩy Giá Vàng Trong Nước Tăng Vọt

Ngoài các yếu tố toàn cầu, giá vàng trong nước cũng chịu tác động mạnh mẽ từ những nguyên nhân chủ quan, xuất phát từ các chính sách điều hành và đặc điểm riêng của nền kinh tế Việt Nam.

Tác Động Từ Chính Sách Điều Hành và Kiểm Soát Nhập Khẩu

Chính sách tiền tệ và tài khóa của Ngân hàng Nhà nước cũng có ảnh hưởng đáng kể đến biến động giá vàng. Khi Ngân hàng Nhà nước thực hiện chính sách nới lỏng tiền tệ, như giảm lãi suất và bơm tiền vào nền kinh tế, lượng tiền trong lưu thông tăng lên. Điều này có thể dẫn đến việc giảm giá trị của đồng tiền và thúc đẩy nhu cầu đầu tư vào vàng như một kênh trú ẩn an toàn để bảo toàn tài sản.

Một nguyên nhân khác được nhiều chuyên gia chỉ ra là Ngân hàng Nhà nước nắm quyền kiểm soát nhập khẩu vàng nguyên liệu. Việc hạn chế nhập khẩu đã tạo ra sự khan hiếm nguồn cung, giảm tính cạnh tranh và khiến giá vàng trong nước thường cao hơn so với giá vàng thế giới. Sự độc quyền của vàng miếng SJC cũng góp phần vào tình trạng này, tạo ra một mức chênh lệch giá đáng kể giữa thương hiệu này và giá vàng quốc tế.

Các Kênh Đầu Tư Khác Kém Hấp Dẫn và Yếu Tố Tâm Lý

Trong bối cảnh nền kinh tế đối mặt với nhiều khó khăn, các kênh đầu tư truyền thống khác như bất động sản, chứng khoán hay ngoại tệ trở nên kém hấp dẫn hơn. Thị trường bất động sản vẫn còn nhiều thách thức, chứng khoán tiềm ẩn rủi ro biến động, và lợi suất gửi tiết kiệm không còn đủ sức hấp dẫn. Khi đó, dòng tiền có xu hướng chuyển sang vàng, vốn được xem là một tài sản có giá trị bền vững và là lựa chọn an toàn trong thời kỳ kinh tế bất ổn.

Yếu tố tâm lý cũng đóng vai trò quan trọng trong việc đẩy giá vàng lên cao. Khi kinh tế khó khăn, người dân có xu hướng tìm đến vàng như một nơi trú ẩn an toàn để bảo vệ tài sản khỏi sự mất giá. Tâm lý đám đông và hiệu ứng “FOMO” (sợ bỏ lỡ cơ hội) có thể khiến nhu cầu mua vàng tăng đột biến, góp phần tạo nên những cơn sốt giá cục bộ và toàn thị trường.

Vai Trò Của Đầu Cơ Trong Biến Động Giá Vàng

Bên cạnh quy luật cung cầu tự nhiên, các cơn “sốt” giá vàng vừa qua còn có sự tác động của yếu tố đầu cơ, làm giá và đẩy giá. Chỉ cần một vài doanh nghiệp hay cá nhân có tiềm lực tài chính đủ lớn để tạo ra một cơn sốt, cả thị trường vàng có thể chao đảo, với giá tăng thẳng đứng. Điều này cho phép những người “làm chủ cuộc chơi” thu về lợi nhuận khổng lồ.

Hành vi đầu cơ, khi kết hợp với tâm lý lo ngại lạm phát và tìm kiếm trú ẩn an toàn, có thể khuếch đại đà tăng giá và tạo ra những biến động khó lường. Sự thiếu minh bạch và các quy định quản lý chưa hoàn thiện cũng tạo điều kiện cho các hoạt động này diễn ra, làm tăng rủi ro cho những nhà đầu tư nhỏ lẻ. Đây cũng là một phần lý giải tại sao giá vàng lên cao một cách đột ngột và khó kiểm soát.

Dự Báo Xu Hướng Giá Vàng và Lời Khuyên Cho Nhà Đầu Tư

Với những yếu tố vĩ mô và vi mô đang chi phối, giá vàng dự kiến sẽ tiếp tục chịu ảnh hưởng từ các diễn biến kinh tế và địa chính trị toàn cầu. Việc FED và các ngân hàng trung ương lớn trên thế giới có động thái cắt giảm lãi suất hay không sẽ là một yếu tố quan trọng quyết định xu hướng giá vàng trong tương lai. Nếu lãi suất giảm, chi phí cơ hội khi nắm giữ vàng (một tài sản không sinh lời) sẽ giảm, làm tăng sức hấp dẫn của nó.

Ngoài ra, những bất ổn địa chính trị vẫn tiếp diễn và lạm phát còn tiềm ẩn rủi ro sẽ tiếp tục thúc đẩy nhu cầu trú ẩn an toàn vào vàng. Đối với nhà đầu tư tại Việt Nam, cần theo dõi sát sao không chỉ giá vàng thế giới mà còn các chính sách điều hành của Ngân hàng Nhà nước để có cái nhìn toàn diện nhất. Việc độc quyền vàng miếng SJC và kiểm soát nhập khẩu vẫn là những yếu tố nội tại cần được quan tâm.

Câu Hỏi Thường Gặp (FAQs)

Tại sao giá vàng thường tăng khi kinh tế bất ổn?
Giá vàng thường tăng khi kinh tế bất ổn vì nó được coi là tài sản trú ẩn an toàn. Trong thời kỳ khủng hoảng, nhà đầu tư có xu hướng chuyển tiền từ các tài sản rủi ro (như cổ phiếu, bất động sản) sang vàng để bảo toàn giá trị tài sản.
Sự khác biệt giữa giá vàng SJC và vàng nhẫn là gì?
Giá vàng SJC (vàng miếng SJC) thường cao hơn vàng nhẫn trơn do thương hiệu SJC được Nhà nước độc quyền sản xuất và quản lý, tạo ra sự khan hiếm. Vàng nhẫn thì có nhiều nhà sản xuất hơn, cạnh tranh hơn, nên giá thường sát với giá vàng thế giới hơn.
Vai trò của Ngân hàng Nhà nước trong việc bình ổn thị trường vàng Việt Nam?
Ngân hàng Nhà nước có vai trò quan trọng trong việc bình ổn thị trường vàng thông qua các biện pháp như đấu thầu vàng miếng, chỉ đạo ngân hàng thương mại bán vàng cho dân, và kiểm soát nhập khẩu vàng nguyên liệu. Mục tiêu là thu hẹp chênh lệch giữa giá vàng trong nước và quốc tế.
Liệu giá vàng có tiếp tục tăng trong tương lai?
Xu hướng giá vàng trong tương lai phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tình hình kinh tế toàn cầu, chính sách tiền tệ của các ngân hàng trung ương, lạm phát, và diễn biến địa chính trị. Với nhiều yếu tố đẩy giá vàng vẫn còn hiện hữu, nhiều chuyên gia dự báo giá vàng có thể tiếp tục tăng, nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro điều chỉnh.
Các kênh đầu tư nào khác có thể thay thế vàng trong thời kỳ giá vàng cao?
Trong thời kỳ giá vàng cao, nhà đầu tư có thể cân nhắc các kênh đầu tư khác như gửi tiết kiệm (nếu lãi suất hấp dẫn), trái phiếu chính phủ, quỹ đầu tư, hoặc thậm chí các loại hàng hóa khác có nhu cầu tăng cao. Tuy nhiên, mỗi kênh đều có rủi ro riêng.
Lạm phát ảnh hưởng thế nào đến giá vàng?
Lạm phát thường đẩy giá vàng lên cao. Khi giá cả hàng hóa và dịch vụ tăng, sức mua của tiền tệ giảm. Vàng, với tính chất là một tài sản hữu hình có giá trị nội tại, được xem là hàng rào bảo vệ chống lại sự mất giá của tiền, vì vậy nhu cầu đầu tư vàng tăng lên.
Nhu cầu vàng của các ngân hàng trung ương có ý nghĩa gì?
Nhu cầu vàng từ các ngân hàng trung ương có ý nghĩa rất lớn, cho thấy các quốc gia đang đa dạng hóa dự trữ, giảm phụ thuộc vào USD, và tìm kiếm tài sản an toàn trong bối cảnh địa chính trị bất ổn. Điều này tạo ra một lực cầu ổn định và mạnh mẽ, góp phần đẩy giá vàng lên cao.
Yếu tố nào gây ra sự chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới?
Sự chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới chủ yếu do chính sách quản lý độc quyền vàng miếng SJC của Nhà nước, hạn chế nhập khẩu vàng nguyên liệu, và nhu cầu cao trong nước.
Nên mua vàng miếng SJC hay vàng nhẫn?
Việc lựa chọn giữa vàng miếng SJC và vàng nhẫn phụ thuộc vào mục đích đầu tư vàng. Vàng SJC thường có tính thương hiệu và giá trị tích trữ cao hơn, nhưng chênh lệch giá mua bán lớn. Vàng nhẫn dễ giao dịch, giá sát thế giới hơn và ít bị ảnh hưởng bởi chính sách quản lý.
Rủi ro khi đầu tư vào vàng là gì?
Rủi ro khi đầu tư vào vàng bao gồm biến động giá không lường trước được do nhiều yếu tố vĩ mô và vi mô, chi phí lưu trữ, và nguy cơ bị làm giá, đầu cơ trên thị trường vàng nội địa.

Trong bối cảnh thị trường tài chính toàn cầu đầy biến động, việc hiểu rõ tại sao giá vàng lên cao là điều cần thiết để đưa ra các quyết định đầu tư sáng suốt. Giá vàng không chỉ là một chỉ số kinh tế mà còn là phong vũ biểu phản ánh niềm tin và tâm lý của nhà đầu tư. Để có những phân tích chuyên sâu và cập nhật nhất về thị trường, hãy tiếp tục theo dõi các bản tin từ Bartra Wealth Advisors Việt Nam.