Thị trường kim loại quý đang chứng kiến những biến động mạnh mẽ chưa từng có, khiến không ít nhà đầu tư và người dân băn khoăn về tương lai. Từ đầu năm 2024 đến nay, giá vàng liên tục thiết lập các đỉnh mới, gây bất ngờ cho cả những chuyên gia dày dạn kinh nghiệm. Nhiều người đặt ra câu hỏi lớn: tại sao giá vàng lại tăng cao như vậy và đâu là những yếu tố đang chi phối xu hướng này?
Bối Cảnh Biến Động Của Thị Trường Vàng Hiện Tại
Những ngày đầu năm 2024, giá vàng miếng SJC và giá vàng nhẫn đã đồng loạt vượt ngưỡng 90 triệu đồng/lượng, khiến nhiều người không khỏi tiếc nuối vì đã bỏ lỡ cơ hội đầu tư. Hồi đầu năm 2024, giá vàng miếng SJC dao động quanh mức 71-74 triệu đồng/lượng, trong khi vàng nhẫn ở mức 61,4 – 63,28 triệu đồng/lượng. Tuy nhiên, chỉ đến cuối năm, giá vàng miếng đã chạm 82,2 – 84,2 triệu đồng/lượng, và vàng nhẫn cũng niêm yết ở mức tương đương 83,3 – 84,2 triệu đồng/lượng.
Sự tăng trưởng này được đánh giá là mạnh nhất trong hơn một thập kỷ qua. So với đầu năm 2024, giá bán vàng miếng đã tăng khoảng 10,2 triệu đồng/lượng (khoảng 14%), trong khi giá vàng nhẫn thậm chí còn ấn tượng hơn với mức tăng 20,92 triệu đồng/lượng (khoảng 34%). Điều này cho thấy vàng nhẫn đã có mức tăng trưởng gấp đôi so với vàng miếng trong cùng giai đoạn, một điểm đáng chú ý trên thị trường.
Diễn Biến Giá Vàng Trong Nước Và Quốc Tế
Theo số liệu từ Tổng cục Thống kê, chỉ số giá vàng bình quân cả năm 2024 đã tăng 28,64% so với năm trước. Giai đoạn tăng giá mạnh bắt đầu từ cuối tháng 2/2024, khi giá vàng miếng và vàng nhẫn liên tục lập kỷ lục mới. Đặc biệt, từ cuối tháng 2, đầu tháng 3, giá kim loại quý trong nước đã tăng nhanh và mạnh hơn đáng kể so với thị trường thế giới. Có thời điểm, mức chênh lệch giữa giá vàng miếng SJC và vàng thế giới lên đến 18 triệu đồng/lượng, tạo ra một khoảng cách lớn chưa từng thấy.
Đến tháng 5, giá vàng miếng SJC đã có lúc vượt 92 triệu đồng/lượng, trong khi vàng nhẫn cũng leo lên mức gần 90 triệu đồng/lượng. Trước những biến động khó lường này, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã phải triển khai các biện pháp bình ổn thị trường. Ban đầu, NHNN tổ chức 9 phiên đấu thầu vàng miếng với tổng khối lượng trúng thầu là 48.500 lượng. Tuy nhiên, giải pháp này không mang lại hiệu quả như mong đợi, giá vàng hầu như không giảm, thậm chí còn tiếp tục đi lên.
Sau đó, NHNN đã chuyển sang phương án để 4 ngân hàng thương mại Nhà nước cùng Công ty SJC trực tiếp bán vàng miếng cho người dân. Động thái này đã tác động mạnh mẽ, khiến giá vàng trong nước, đặc biệt là vàng SJC, giảm sâu trong tháng 5 và tháng 6. Nhờ đó, mức chênh lệch giữa giá vàng trong nước và quốc tế đã được thu hẹp đáng kể, từ 15-16 triệu đồng/lượng xuống chỉ còn 4-5 triệu đồng/lượng, với giá vàng trong nước cao hơn giá thế giới khoảng 5-7%. Sự ổn định trở lại của thị trường vàng đã hỗ trợ tích cực cho thị trường ngoại tệ và việc điều hành chính sách kinh tế vĩ mô.
<>Xem Thêm Bài Viết:<>- 10000 Nhân Dân Tệ Bằng Bao Nhiêu Tiền Việt Nam Hiện Nay?
- Giá Vàng Nhẫn 1 Chỉ Bao Nhiêu Hôm Nay? Cập Nhật Mới Nhất
- Hướng Dẫn Chi Tiết Cách Tra Cứu Thời Hạn Bảo Hiểm Y Tế
- Giá Vàng Bảo Tín Minh Châu Cập Nhật Mới Nhất Hôm Nay
- 1000 Yên Nhật Bằng Bao Nhiêu Tiền Việt Nam Chính Xác Hôm Nay
Tuy nhiên, do chịu tác động bởi đà tăng mạnh của giá vàng thế giới, đến cuối quý III và nửa đầu quý IV năm 2024, giá vàng trong nước lại bật tăng trở lại và đầu năm 2025 đã lên những đỉnh mới. Riêng trong tháng 2 năm 2025, thị trường vàng đã chứng kiến những diễn biến đáng kể. Theo dữ liệu mới nhất, giá vàng thế giới đã tăng lên mức 2.860,83 USD/ounce vào ngày 10/2, tiếp tục xu hướng đi lên.
Yếu Tố Toàn Cầu Thúc Đẩy Giá Vàng Tăng Vọt
Các chuyên gia nhận định rằng, có nhiều nguyên nhân khách quan lẫn chủ quan lý giải cho câu hỏi tại sao giá vàng lại tăng cao như vậy trong giai đoạn 2024 và đầu 2025. Về phía nguyên nhân khách quan, tình hình kinh tế toàn cầu đóng vai trò then chốt. Năm 2024, kinh tế thế giới phải đối mặt với nhiều biến động khó lường, bao gồm chiến tranh thương mại giữa các nền kinh tế lớn và sự bất ổn địa chính trị gia tăng, điển hình là cuộc xung đột Nga-Ukraine vẫn diễn biến phức tạp và chưa có hồi kết. Những yếu tố này làm tăng mạnh nhu cầu trú ẩn an toàn, thúc đẩy giá vàng lên cao kỷ lục.
Báo cáo về xu hướng nhu cầu vàng trong quý IV và cả năm 2024 của Hội đồng Vàng Thế giới (WGC) đã công bố những con số ấn tượng. Tổng nhu cầu vàng hàng năm (bao gồm cả giao dịch trên thị trường phi tập trung – OTC) đạt mức cao kỷ lục mới là 4.974 tấn. Đây là sự kết hợp giữa nhu cầu đầu tư tăng mạnh cùng với hoạt động mua vào liên tục và quy mô lớn từ khối ngân hàng trung ương toàn cầu. Tổng giá trị nhu cầu vàng cũng đạt mức cao nhất từ trước đến nay, lên tới 382 tỷ USD, phản ánh rõ nét sức hút của kim loại quý này.
Nhu Cầu Đầu Tư Và Dự Trữ Của Các Ngân Hàng Trung Ương
WGC chỉ ra rằng các ngân hàng trung ương trên thế giới đã liên tục mua vàng với tốc độ nhanh trong năm 2024, với số lượng mua vượt 1.000 tấn trong năm thứ ba liên tiếp. Trung Quốc là quốc gia có lượng mua ròng vàng lớn nhất thế giới, tiếp theo là Thổ Nhĩ Kỳ và Ấn Độ. WGC nhấn mạnh rằng vàng là một thành phần quan trọng trong khối dự trữ của các ngân hàng trung ương toàn cầu, nhờ vào tính an toàn, thanh khoản cao và khả năng sinh lời. Các cơ quan này cũng là nhóm nắm giữ vàng lớn của thế giới, chiếm tới 20% lượng vàng được khai thác trên toàn cầu, cho thấy vai trò chiến lược của vàng trong dự trữ quốc gia.
Bên cạnh đó, chính sách tiền tệ nới lỏng và lãi suất thấp được duy trì bởi các ngân hàng trung ương lớn trên thế giới cũng góp phần làm giảm giá trị của các đồng tiền mạnh, từ đó tăng sức hấp dẫn của vàng như một tài sản lưu trữ giá trị. Ngay cả tân Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng kêu gọi các ngân hàng trung ương toàn cầu giảm lãi suất tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Davos, Thụy Sĩ. Những bình luận này dù không đồng nhất với định hướng chính sách của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) – vốn khẳng định không vội vàng cắt giảm lãi suất – nhưng đã tạo ra một môi trường lý tưởng để giá vàng tăng do tiềm ẩn nguy cơ lạm phát cao hơn từ các chính sách cắt giảm thuế và tăng thuế nhập khẩu. Đây là những lý do quan trọng giải thích tại sao giá vàng lại tăng cao như vậy trên thị trường quốc tế.
Nguyên Nhân Nội Tại Khiến Giá Vàng Việt Nam Leo Thang
Ngoài các yếu tố toàn cầu, giá vàng trong nước tăng mạnh cũng có những nguyên nhân chủ quan xuất phát từ các yếu tố nội tại của nền kinh tế và chính sách điều hành. Trước hết, về chính sách tiền tệ và tài khóa, khi Ngân hàng Nhà nước thực hiện chính sách nới lỏng tiền tệ (giảm lãi suất, bơm tiền vào nền kinh tế), lượng tiền trong lưu thông tăng lên. Điều này làm giảm giá trị của đồng tiền và thúc đẩy nhu cầu đầu tư vào vàng như một kênh trú ẩn an toàn, đặc biệt khi các kênh đầu tư khác trở nên kém hấp dẫn.
Nhiều chuyên gia cho rằng, giá vàng “nhảy múa” có một phần nguyên nhân từ việc Ngân hàng Nhà nước nắm quyền kiểm soát nhập khẩu vàng nguyên liệu. Việc hạn chế nguồn cung và sự cạnh tranh đã làm cho giá vàng trong nước thường xuyên cao hơn giá vàng thế giới. Đây là một trong những yếu tố chính khiến mức chênh lệch giữa giá vàng SJC và giá vàng quốc tế luôn ở mức đáng kể, gây khó khăn cho việc bình ổn thị trường.
Tác Động Của Chính Sách Điều Hành Và Yếu Tố Tâm Lý
Trong bối cảnh các kênh đầu tư khác như bất động sản, chứng khoán hay ngoại tệ kém hấp dẫn (do rủi ro cao hoặc lợi suất thấp), dòng tiền có xu hướng chuyển sang vàng, đẩy giá vàng tăng lên. Ngoài ra, yếu tố tâm lý cũng đóng vai trò quan trọng. Khi nền kinh tế đối mặt với khó khăn, người dân có xu hướng tìm đến vàng như một kênh trú ẩn an toàn để bảo toàn giá trị tài sản của mình. Sự lo ngại về lạm phát và bất ổn kinh tế càng củng cố niềm tin vào vàng.
Bên cạnh đó, những “cơn sốt” giá vàng vừa qua, ngoài quy luật cung cầu, còn có yếu tố đầu cơ và làm giá. Chỉ cần một vài doanh nghiệp hoặc cá nhân đủ tiềm lực tạo ra tâm lý sốt ảo, cả thị trường có thể chao đảo, giá vàng tăng thẳng đứng, mang lại lợi nhuận khổng lồ cho những kẻ làm chủ cuộc chơi. Việc Nhà nước độc quyền vàng miếng SJC cũng góp phần tạo ra sự khan hiếm và chênh lệch lớn giữa giá vàng thương hiệu này so với giá vàng thế giới, một lý do cốt lõi để giải thích tại sao giá vàng lại tăng cao như vậy ở Việt Nam.
Dự Báo Và Triển Vọng Của Thị Trường Vàng
Thị trường vàng trong thời gian tới dự kiến sẽ tiếp tục chịu ảnh hưởng bởi sự kết hợp phức tạp của các yếu tố kinh tế vĩ mô toàn cầu và chính sách điều hành trong nước. Với những căng thẳng địa chính trị vẫn tiếp diễn và các ngân hàng trung ương lớn chưa có dấu hiệu rõ ràng về việc thắt chặt chính sách tiền tệ, nhu cầu đối với vàng như một tài sản trú ẩn an toàn có thể vẫn duy trì ở mức cao. Hơn nữa, triển vọng lạm phát toàn cầu và sự biến động của đồng đô la Mỹ sẽ tiếp tục là những chỉ số quan trọng cần theo dõi.
Tại Việt Nam, các biện pháp bình ổn thị trường của Ngân hàng Nhà nước đã phần nào phát huy tác dụng, nhưng sự chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới vẫn còn là một thách thức. Việc xem xét lại các quy định về nhập khẩu và sản xuất vàng nguyên liệu có thể đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra một thị trường vàng ổn định và minh bạch hơn. Đối với nhà đầu tư, việc theo dõi sát sao diễn biến thị trường và đánh giá cẩn trọng các yếu tố ảnh hưởng là điều cần thiết để đưa ra quyết định phù hợp.
Câu Hỏi Thường Gặp (FAQs)
1. Tại sao giá vàng lại tăng cao như vậy trong thời gian gần đây?
Giá vàng tăng cao như vậy chủ yếu do sự bất ổn kinh tế toàn cầu, căng thẳng địa chính trị, nhu cầu mua vào mạnh mẽ từ các ngân hàng trung ương, chính sách tiền tệ nới lỏng, lãi suất thấp và yếu tố tâm lý đầu tư tìm kênh trú ẩn an toàn.
2. Các sự kiện toàn cầu nào đã ảnh hưởng đến giá vàng?
Các cuộc chiến tranh thương mại, xung đột địa chính trị (như Nga-Ukraine), và chính sách tiền tệ của các ngân hàng trung ương lớn (như FED) đã làm tăng nhu cầu trú ẩn an toàn, đẩy giá vàng tăng mạnh.
3. Vai trò của các ngân hàng trung ương trong nhu cầu vàng là gì?
Các ngân hàng trung ương trên thế giới, đặc biệt là Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ và Ấn Độ, đã liên tục mua vàng với số lượng lớn để tăng cường dự trữ, xem vàng là tài sản an toàn, thanh khoản cao và có khả năng sinh lời.
4. Tại sao giá vàng trong nước thường cao hơn giá vàng thế giới ở Việt Nam?
Sự chênh lệch này phần lớn do Ngân hàng Nhà nước kiểm soát nhập khẩu vàng nguyên liệu, hạn chế nguồn cung và cạnh tranh. Ngoài ra, việc độc quyền vàng miếng SJC cũng góp phần tạo ra mức premium cao.
5. Có rủi ro nào khi đầu tư vào vàng khi giá đang ở mức cao không?
Đầu tư vào vàng ở mức giá cao luôn tiềm ẩn rủi ro khi thị trường có thể điều chỉnh bất ngờ. Nhà đầu tư cần cân nhắc kỹ các yếu tố ảnh hưởng, tránh mua theo tâm lý đám đông và luôn dự phòng cho khả năng giảm giá.
6. Chính phủ Việt Nam đã can thiệp vào thị trường vàng như thế nào? Hiệu quả ra sao?
Ngân hàng Nhà nước đã triển khai các biện pháp như đấu thầu vàng miếng và ủy quyền cho các ngân hàng thương mại bán vàng trực tiếp. Các biện pháp này ban đầu chưa hiệu quả nhưng sau đó đã giúp thu hẹp đáng kể mức chênh lệch giữa giá vàng trong nước và quốc tế.
7. Sự khác biệt giữa giá vàng SJC và giá vàng nhẫn trong biến động giá là gì?
Trong giai đoạn đầu năm 2024, giá vàng nhẫn đã ghi nhận mức tăng trưởng phần trăm mạnh mẽ hơn nhiều (khoảng 34%) so với giá vàng miếng SJC (khoảng 14%). Điều này cho thấy vàng nhẫn đôi khi có phản ứng linh hoạt hơn với các yếu tố thị trường.
8. Có nên đầu tư vào vàng ngay bây giờ không?
Quyết định đầu tư vào vàng phụ thuộc vào mục tiêu tài chính cá nhân và khả năng chấp nhận rủi ro của mỗi người. Trong bối cảnh giá vàng tăng cao như vậy, việc nghiên cứu kỹ lưỡng, tham khảo ý kiến chuyên gia và đa dạng hóa danh mục đầu tư là điều cần thiết.
Nhìn chung, việc hiểu rõ tại sao giá vàng lại tăng cao như vậy là yếu tố then chốt để đưa ra các quyết định đầu tư sáng suốt. Thị trường vàng luôn là một kênh đầu tư đầy hấp dẫn nhưng cũng không kém phần thách thức. Tại Bartra Wealth Advisors Việt Nam, chúng tôi luôn cập nhật những thông tin và phân tích chuyên sâu nhất để hỗ trợ quý vị trong hành trình đầu tư và quản lý tài sản của mình.
