Quy hoạch phân khu đô thị sông Hồng: Tầm nhìn phát triển chiến lược của Hà Nội

Trang Chủ / Tin Tức / Quy hoạch phân khu đô thị sông Hồng: Tầm nhìn phát triển chiến lược của Hà Nội

Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội vừa chính thức phê duyệt đồ án quy hoạch phân khu đô thị sông Hồng với tỷ lệ 1/5.000, một bước tiến quan trọng định hình tương lai phát triển Thủ đô. Kế hoạch toàn diện này hứa hẹn sẽ biến khu vực ven sông Hồng thành một không gian sống, làm việc và giải trí đẳng cấp, đồng thời bảo tồn giá trị văn hóa, lịch sử và môi trường tự nhiên, mở ra nhiều cơ hội đầu tư tiềm năng.

Xem Nội Dung Bài Viết

Tầm nhìn tổng thể và mục tiêu chiến lược của quy hoạch

Đồ án quy hoạch phân khu đô thị sông Hồng có quy mô gần 11.000 hecta, trải dài 40km từ cầu Hồng Hà đến cầu Mễ Sở. Dự án bao phủ địa giới hành chính của 55 phường, xã thuộc 13 quận, huyện trọng điểm của Hà Nội. Đây là một quy hoạch mang tính lịch sử, không chỉ giải quyết bài toán thoát lũ mà còn kiến tạo một không gian đô thị hiện đại, bền vững và mang đậm bản sắc văn hóa đặc trưng.

Mục tiêu cốt lõi của quy hoạch sông Hồng là xác lập không gian thoát lũ sông Hồng, phù hợp với Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050. Quy hoạch này tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc bảo vệ đê điều và không gian thoát lũ, đảm bảo an toàn phòng chống lũ theo Quyết định số 257/QĐ-TTg ngày 18/2/2016 của Thủ tướng Chính phủ, không làm thay đổi mục tiêu và tiêu chuẩn phòng chống lũ đã được phê duyệt.

Ngoài chức năng thoát lũ, phân khu đô thị sông Hồng còn được định hướng trở thành trục không gian đặc trưng với hệ thống cây xanh mặt nước, các công trình văn hóa lịch sử và cảnh quan chủ đạo của đô thị trung tâm. Khu vực này sẽ phát triển các công trình công cộng, công viên, khu văn hóa dịch vụ du lịch giải trí, trở thành biểu tượng mới của Thủ đô và phục vụ các hoạt động lễ hội, du lịch, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.

Định hướng không gian và phát triển đô thị ven sông

Quy hoạch phân khu đô thị sông Hồng hướng tới việc cải tạo, chỉnh trang và tái thiết hệ thống dân cư hiện hữu, đảm bảo sự tồn tại và bảo vệ theo các quy định về phòng chống lũ và quy hoạch đê điều. Mục tiêu là tạo lập diện mạo đô thị hai bên sông Hồng hài hòa, hiện đại nhưng vẫn giữ được những giá trị lịch sử và bản sắc địa phương, đồng thời khai thác hiệu quả quỹ đất cho phát triển.

Trục không gian văn hóa – cảnh quan sinh thái Hồ Tây – Cổ Loa

Một trong những điểm nhấn quan trọng của quy hoạch không gian sông Hồng là hình thành trục không gian văn hóa – cảnh quan sinh thái liên kết Hồ Tây – Cổ Loa. Trục này sẽ kết nối các di tích lịch sử, kiến trúc có giá trị, tạo thành một dải xanh sinh thái dọc sông, phát huy tiềm năng du lịch và văn hóa của Thủ đô. Việc bảo tồn các công trình di tích đồng thời phát triển không gian mở sẽ mang lại những trải nghiệm độc đáo cho cư dân và du khách.

<>Xem Thêm Bài Viết:<>

Đồng thời, dự án đô thị sông Hồng cũng tập trung phát triển hệ thống giao thông và hạ tầng kỹ thuật đồng bộ, hiện đại nhằm cải thiện điều kiện sống và thúc đẩy các hoạt động văn hóa, thể dục thể thao ngoài trời. Các tuyến đường cảnh quan, đường dành cho người đi bộ và xe đạp sẽ được xây dựng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc kết nối giữa các khu vực, đặc biệt là hệ thống đường trục và đường ven sông, kết nối giao thông đường bộ và đường thủy.

Phát triển hai bờ sông Hồng được kỳ vọng sẽ tạo ra động lực mạnh mẽ cho sự phát triển kinh tế – xã hội của khu vực và toàn thành phố. Quy mô nghiên cứu của phân khu này có diện tích gần 11.000 ha, trong đó sông Hồng chiếm 3.600 ha (33%), đất bãi sông hơn 5.400 ha (50%), và phần còn lại là các khu vực đã xây dựng như làng xóm truyền thống (Bát Tràng, Văn Khê, Tráng Việt) và khu phố ngoài đê (Quảng An, Tứ Liên, Yên Phụ, Phúc Xá). Ngoài ra, còn có đất các công trình hạ tầng xã hội, kỹ thuật, an ninh quốc phòng và công nghiệp.

Dự báo quy mô dân số tối đa tại khu vực này đến năm 2030 là khoảng 300.000 người. Trong đó, dân số hiện có được giữ lại để cải tạo, chỉnh trang là 215.000 người, và 85.000 người sẽ được bố trí tại các nhóm nhà ở mới, đảm bảo sự phát triển cân bằng và bền vững cho khu vực ven sông Hồng.

Phân đoạn quản lý và tiềm năng phát triển

Kế hoạch phát triển ven sông Hồng được chia thành 3 phân đoạn quản lý chính, mỗi phân đoạn có những định hướng phát triển đặc thù, phù hợp với điều kiện tự nhiên và tiềm năng của từng khu vực.

Phân đoạn 1: Từ cầu Hồng Hà đến cầu Thăng Long (đoạn R1-R2)

Đây là khu vực tập trung phát triển không gian sinh thái, bảo tồn tính tự nhiên dựa trên các làng xóm ven đô đang dần đô thị hóa và đất bãi, đất nông nghiệp của các huyện Mê Linh, Đông Anh, Đan Phượng, quận Bắc Từ Liêm. Định hướng là phát triển công viên chuyên đề với mô hình trang trại sinh thái và nông nghiệp đô thị phục vụ du lịch. Khu vực này cũng sẽ có các khu đa chức năng gắn với hoạt động thương mại, dịch vụ, và vận chuyển (cụm cảng Chèm).

Phân đoạn 2: Từ cầu Thăng Long đến cầu Thanh Trì (đoạn R3-R4)

Phân đoạn này được xác định là khu vực trung tâm của phân khu đô thị sông Hồng. Phía Bắc bao gồm các làng xóm đô thị hóa thuộc huyện Đông Anh, quận Long Biên và khu vực đất bãi được nghiên cứu xây dựng. Phía Nam thuộc các quận nội đô như Tây Hồ, Ba Đình, Hoàn Kiếm, Hai Bà Trưng, Hoàng Mai với mật độ dân cư cao. Khu vực này được định hướng là khu đa chức năng, với các công trình công cộng văn hóa, thương mại dịch vụ và không gian cảnh quan, thúc đẩy tiện nghi giải trí đô thị tại khu vực bãi giữa. Đặc biệt, trục không gian lịch sử liên kết Hồ Tây – Cổ Loa sẽ là điểm nhấn quan trọng.

Phân đoạn 3: Từ cầu Thanh Trì đến cầu Mễ Sở (đoạn R5)

Là không gian sinh thái trọng tâm của phân khu đô thị sông Hồng, với các khu vực nông nghiệp trồng rau màu, cây cảnh, nuôi trồng thủy sản, cùng các làng nông nghiệp truyền thống và công trình di tích lịch sử. Định hướng của phân đoạn này là bảo tồn và khôi phục các giá trị tự nhiên và văn hóa phục vụ du lịch. Đồng thời, phát triển các khu đa chức năng gắn với hoạt động thương mại, dịch vụ, vận chuyển (cảng Thanh Trì, Bát Tràng), và các làng nghề truyền thống như Bát Tràng.

Trong quy hoạch phân khu lần này, Hà Nội đã nghiên cứu quy hoạch 8 bãi sông Hồng. Trong số đó, 6 khu vực được nghiên cứu xây dựng mới với tỷ lệ 5% (khoảng 1.590 ha) gồm: Thượng Cát – Liên Mạc, Hoàng Mai – Thanh Trì, Chu Phan – Tráng Việt, Đông Dư – Bát Tràng, Kim Lan – Văn Đức. Riêng khu vực Tầm Xá – Xuân Canh được nghiên cứu xây dựng mới với tỷ lệ 15% (khoảng 408 ha). Các bãi sông này sẽ được xây dựng thành các khu chức năng đô thị hiện đại, đồng bộ về hạ tầng xã hội và kỹ thuật, với mật độ xây dựng thấp, phù hợp với định hướng là trục không gian đặc trưng cây xanh, mặt nước và cảnh quan chủ đạo của đô thị trung tâm.

Phát triển hạ tầng giao thông đồng bộ

Hạ tầng giao thông đóng vai trò then chốt trong sự thành công của quy hoạch phát triển sông Hồng. Các kế hoạch cụ thể đã được đặt ra để đảm bảo kết nối hiệu quả và thuận tiện.

Quy hoạch mạng lưới giao thông quốc gia

Nguyên tắc chung trong mạng lưới giao thông của quy hoạch phân khu đô thị sông Hồng là phải phù hợp với các quy hoạch quốc gia về đường bộ, đường sắt, hạ tầng đường thủy nội địa và các đồ án Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô, Quy hoạch giao thông vận tải Thủ đô đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Điều này đảm bảo sự khớp nối thống nhất với các quy hoạch phân khu đô thị liên quan ở khu vực xung quanh.

Đối với các công trình đầu mối giao thông như cảng đường thủy nội địa, depot đường sắt đô thị, cầu/hầm qua sông và bãi đỗ xe công cộng, vị trí, ranh giới, quy mô diện tích và công suất sẽ được xác định chính xác ở giai đoạn lập quy hoạch chi tiết hoặc cụ thể hóa trong quá trình lập dự án đầu tư. Việc này đảm bảo tính khả thi và hiệu quả của các dự án hạ tầng đô thị ven sông.

Kế hoạch xây dựng cầu đường bộ mới trên sông Hồng

Về giao thông đường bộ, quy hoạch sông Hồng đặc biệt chú trọng xây dựng mới hai tuyến trục chính đô thị dọc sông Hồng. Trục bờ hữu Hồng từ cầu Hồng Hà đến cầu Thanh Trì sẽ có mặt cắt ngang tối thiểu 4 làn cơ giới và 2-4 làn hỗn hợp. Trục bờ tả Hồng từ cầu Thượng Cát – đê Tả Hồng – cầu Vĩnh Tuy – cầu Thanh Trì sẽ có mặt cắt rộng 40-60m (6-10 làn xe), tạo thành các tuyến huyết mạch kết nối toàn bộ khu vực.

Theo đồ án, sẽ có 6 cầu đường bộ mới được xây dựng qua sông Hồng, bao gồm:

Cầu Hồng Hà và cầu Mễ Sở trên đường vành đai 4 (quy mô 6 làn xe cao tốc, 2 làn hỗn hợp).
Cầu Thượng Cát và cầu Ngọc Hồi trên đường vành đai 3,5 (quy mô 6 làn cơ giới, 2 làn hỗn hợp).
Cầu Tứ Liên kết nối các tuyến đường trục chính đô thị dọc hành lang hai bên sông Hồng (quy mô 6 làn cơ giới, 2 làn hỗn hợp).
Cầu Trần Hưng Đạo kết nối đường Trần Hưng Đạo sang khu vực quận Long Biên (quy mô 6 làn cơ giới, 2 làn hỗn hợp).

Ngoài ra, dự án còn bổ sung giai đoạn 2 của cầu Vĩnh Tuy và nghiên cứu bổ sung, mở rộng cầu Thăng Long và cầu Bắc Cầu qua sông Đuống trên tuyến đường trục chính đô thị dọc sông Hồng. Tại các cầu cũng cho phép bố trí kết hợp hệ thống đường dây, đường ống hạ tầng kỹ thuật qua sông theo quy hoạch, tối ưu hóa không gian và chức năng sử dụng.

Quản lý và thực thi quy hoạch hiệu quả

Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội đã giao Sở Quy hoạch – Kiến trúc chủ trì phối hợp với UBND 13 quận, huyện và Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội để tổ chức công bố công khai quy hoạch phân khu đô thị sông Hồng đã được duyệt. Việc này nhằm đảm bảo mọi tổ chức, cơ quan và người dân đều nắm rõ thông tin, góp phần vào quá trình thực hiện minh bạch và hiệu quả.

Các cấp chính quyền cũng được giao nhiệm vụ lập bản vẽ ranh giới tỷ lệ 1/500 các khu dân cư hiện có được tồn tại, bảo vệ; tổ chức lập quy hoạch chi tiết 1/500 cho các khu vực này. Mục tiêu là xác định cụ thể pháp lý về sử dụng đất đối với từng lô đất, làm cơ sở cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và giấy phép xây dựng. Việc kiểm tra, quản lý, giám sát xây dựng theo quy hoạch sông Hồng và xử lý các trường hợp xây dựng sai quy hoạch là vô cùng cần thiết để đảm bảo tính kỷ cương và tuân thủ pháp luật.

Đồng thời, việc quản lý chặt chẽ hành lang bảo vệ đê điều, đất bãi sông, bãi nổi theo đúng quy định của pháp luật là yếu tố then chốt để chống lấn chiếm vi phạm, đặc biệt sau khi hình thành các tuyến đường ở bãi sông. Chính quyền cần có giải pháp quản lý khu dân cư tập trung hiện có được tồn tại, bảo vệ; không để phát sinh thêm về số khu, diện tích, số hộ dân ngoài bãi sông. Rà soát, xây dựng phương án và lộ trình di dời các khu vực dân cư ở lòng sông co hẹp, nguy cơ mất an toàn khi có lũ lớn, cũng như các hộ dân cư vi phạm pháp luật về đê điều hoặc nằm trong phạm vi bảo vệ đê điều, khu vực đang bị sạt lở nguy hiểm, nhằm đảm bảo an toàn tối đa cho cộng đồng.

Câu hỏi thường gặp về Quy hoạch phân khu đô thị sông Hồng

Quy hoạch phân khu đô thị sông Hồng có ý nghĩa gì đối với sự phát triển của Hà Nội?
Quy hoạch phân khu đô thị sông Hồng có ý nghĩa chiến lược, không chỉ giải quyết vấn đề thoát lũ mà còn kiến tạo một trục không gian xanh, văn hóa, cảnh quan hiện đại và bền vững, thúc đẩy phát triển kinh tế, du lịch và nâng cao chất lượng sống cho người dân Hà Nội, đồng thời bảo tồn các giá trị lịch sử và môi trường.
Tổng diện tích và phạm vi của đồ án quy hoạch này là bao nhiêu?
Đồ án có quy mô gần 11.000 hecta, trải dài 40km từ cầu Hồng Hà đến cầu Mễ Sở, bao phủ địa giới hành chính của 55 phường, xã thuộc 13 quận, huyện của Hà Nội.
Mục tiêu chính của quy hoạch đối với khu vực sông Hồng là gì?
Mục tiêu chính là xác lập không gian thoát lũ, đồng thời phát triển khu vực ven sông thành trục không gian đặc trưng cây xanh mặt nước, văn hóa lịch sử, cảnh quan đô thị trung tâm với các công trình công cộng, công viên, khu văn hóa dịch vụ du lịch giải trí.
Có bao nhiêu cây cầu mới được xây dựng trong khuôn khổ quy hoạch này?
Theo đồ án quy hoạch phân khu đô thị sông Hồng, sẽ có 6 cầu đường bộ mới được xây dựng qua sông Hồng, bao gồm cầu Hồng Hà, Mễ Sở, Thượng Cát, Ngọc Hồi, Tứ Liên và Trần Hưng Đạo.
Khu dân cư hiện hữu ven sông sẽ được xử lý như thế nào theo quy hoạch?
Các khu dân cư hiện hữu được tồn tại, bảo vệ và sẽ được cải tạo, chỉnh trang theo quy hoạch. Chính quyền sẽ lập quy hoạch chi tiết 1/500 để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và giấy phép xây dựng. Các trường hợp dân cư ở lòng sông co hẹp, nguy cơ mất an toàn hoặc vi phạm pháp luật về đê điều sẽ được rà soát, có phương án di dời.
Quy hoạch này có ảnh hưởng như thế nào đến môi trường sinh thái sông Hồng?
Quy hoạch phát triển sông Hồng đặc biệt chú trọng bảo tồn và khôi phục các giá trị tự nhiên, phát triển không gian xanh mặt nước, công viên chuyên đề sinh thái. Các nguyên tắc về không thu hẹp không gian thoát lũ và không làm thay đổi mục tiêu phòng chống lũ được tuân thủ nghiêm ngặt, đảm bảo phát triển bền vững.
Vai trò của trục không gian văn hóa – cảnh quan sinh thái Hồ Tây – Cổ Loa trong quy hoạch là gì?
Trục này là điểm nhấn quan trọng, kết nối các di tích lịch sử, kiến trúc có giá trị, tạo thành dải xanh sinh thái, phát huy tiềm năng du lịch và văn hóa của Thủ đô, góp phần tạo nên bản sắc độc đáo cho khu vực ven sông Hồng.
Dân số dự kiến của khu vực quy hoạch đến năm 2030 là bao nhiêu?
Dự báo quy mô dân số tối đa tại khu vực này đến năm 2030 là khoảng 300.000 người, trong đó 215.000 người là dân số hiện hữu được cải tạo chỉnh trang và 85.000 người là dân số ở các nhóm nhà ở mới.
Các phân đoạn quản lý chính của quy hoạch được định hướng như thế nào?
Quy hoạch được chia thành 3 phân đoạn chính: phân đoạn 1 (Hồng Hà – Thăng Long) phát triển không gian sinh thái và nông nghiệp đô thị; phân đoạn 2 (Thăng Long – Thanh Trì) là khu vực trung tâm đa chức năng; phân đoạn 3 (Thanh Trì – Mễ Sở) là không gian sinh thái trọng tâm, bảo tồn và phát triển du lịch, làng nghề.
Làm thế nào để đảm bảo việc quản lý và thực thi quy hoạch được hiệu quả?
UBND TP Hà Nội giao các sở, ngành liên quan tổ chức công bố công khai quy hoạch, lập bản vẽ ranh giới, quy hoạch chi tiết, kiểm tra giám sát xây dựng và xử lý vi phạm. Đồng thời, quản lý chặt chẽ hành lang bảo vệ đê điều và rà soát phương án di dời dân cư không an toàn, đảm bảo tính bền vững của kế hoạch phát triển ven sông Hồng.

Với những định hướng chiến lược và cụ thể, quy hoạch phân khu đô thị sông Hồng không chỉ hứa hẹn thay đổi diện mạo Thủ đô mà còn mở ra nhiều cơ hội phát triển đầu tư đa dạng. Bartra Wealth Advisors Việt Nam sẽ tiếp tục cập nhật những thông tin mới nhất và phân tích chuyên sâu về các dự án quy hoạch đô thị, nhằm mang đến cái nhìn toàn diện cho quý vị độc giả quan tâm đến các tin tức đầu tư, định cư nước ngoài, visa và môi trường sống ở nước ngoài.