Thị trường vàng Việt Nam luôn là tâm điểm chú ý của công chúng và giới đầu tư. Với những biến động phức tạp và chênh lệch giá lớn so với thế giới, việc sửa đổi Nghị định 24 về giá vàng đang trở thành một yêu cầu cấp thiết. Đề xuất cải cách này hứa hẹn mang lại sự minh bạch, ổn định và khai thác hiệu quả hơn nguồn lực kim loại quý này cho sự phát triển kinh tế quốc gia.
Bối Cảnh và Mục Tiêu Ban Đầu của Nghị Định 24 Về Giá Vàng
Nghị định 24/2012/NĐ-CP của Chính phủ, ban hành ngày 03/4/2012, ra đời với mục tiêu chính là quản lý chặt chẽ hoạt động kinh doanh vàng miếng, nhằm ổn định thị trường, chống vàng hóa nền kinh tế và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Vào thời điểm đó, thị trường vàng trong nước chứng kiến những đợt tăng giá phi mã, kéo theo nhiều rủi ro cho hệ thống tài chính và gây ra tình trạng đầu cơ không lành mạnh. Do đó, quy định này đã tập trung vào việc cấp phép kinh doanh vàng miếng, hạn chế hoạt động xuất nhập khẩu vàng và trao độc quyền sản xuất vàng miếng SJC cho Ngân hàng Nhà nước.
Mục tiêu cốt lõi của Nghị định 24 là đưa vàng trở về đúng vị trí của nó, là một loại hàng hóa đặc biệt, thay vì một công cụ thanh toán có thể cạnh tranh với đồng tiền quốc gia. Chính sách này đã phần nào đạt được mục đích khi giá vàng trong nước ổn định hơn so với thời kỳ trước, giảm bớt áp lực lên tỷ giá hối đoái và lạm phát. Tuy nhiên, sau hơn một thập kỷ thực thi, nghị định 24 cũng bộc lộ nhiều hạn chế và bất cập, đặc biệt khi bối cảnh kinh tế – xã hội đã có những thay đổi đáng kể.
Những Bất Cập Hiện Hữu Trên Thị Trường Vàng Việt Nam
Thị trường vàng Việt Nam dưới tác động của Nghị định 24 đã và đang đối mặt với nhiều bất cập, gây ra những thách thức không nhỏ cho cả cơ quan quản lý và người dân. Một trong những vấn đề nổi bật nhất là sự chênh lệch lớn giữa giá vàng trong nước và giá vàng thế giới, cùng với những khó khăn trong việc quản lý nguồn gốc và hóa đơn giao dịch vàng.
Khoảng Cách Giá Vàng Trong Nước Và Quốc Tế
Trong những năm gần đây, giá vàng miếng SJC trong nước thường xuyên duy trì ở mức cao hơn đáng kể so với giá vàng quốc tế. Có thời điểm, khoảng cách chênh lệch này lên tới 18 triệu đồng/lượng, tương đương 25% giá trị, mặc dù hiện tại đã giảm xuống còn khoảng 3-4 triệu đồng/lượng (tức 4-5%). Sự chênh lệch này không chỉ tạo ra tâm lý đầu cơ, mà còn kích thích hoạt động buôn lậu vàng, gây thất thoát nguồn ngoại tệ và ảnh hưởng đến tính minh bạch của thị trường. Nguyên nhân chính được chỉ ra là do nguồn cung hạn chế, cùng với nhu cầu tích trữ vàng của người dân trong bối cảnh các kênh đầu tư khác như bất động sản hay lãi suất ngân hàng kém hấp dẫn.
Tính đến việc ưu đãi thuế trong xuất nhập khẩu vàng khi sửa đổi Nghị định 24.
- Đầu Tư Bất Động Sản Nước Ngoài: Nắm Giữ Quyền Lợi Kép
- Khu Đô Thị Hưng Lộc: Lựa Chọn Đầu Tư Bền Vững
- Điều Kiện Niêm Yết Trên Sàn Chứng Khoán Việt Nam
- Mức Lương Trung Bình Canada 2024: Toàn Cảnh Thu Nhập
- Phân Tích Top 5 Chứng Chỉ Quỹ Sinh Lời Tốt Nhất 2025
Thách Thức Trong Quản Lý Hóa Đơn Và Nguồn Gốc Vàng
Việc quản lý hóa đơn vàng cũng đặt ra nhiều thách thức. Mặc dù Bộ Tài chính đã có nhiều văn bản hướng dẫn kê khai và nộp thuế theo Nghị định 123/2020/NĐ-CP, nhưng trên thực tế, vẫn có những trường hợp doanh nghiệp kinh doanh vàng không chứng minh được nguồn gốc nguyên liệu. Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc từng nhấn mạnh rằng Nhà nước chỉ xử lý khi phát hiện vàng lậu, điều này ngụ ý sự phức tạp trong việc xác định nguồn gốc vàng hợp pháp và phi pháp. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến công tác thu thuế mà còn tiềm ẩn rủi ro về rửa tiền và tạo điều kiện cho các hoạt động phi pháp trên thị trường vàng.
Đề Xuất Sửa Đổi Nghị Định 24: Hướng Tới Thị Trường Minh Bạch
Trước những bất cập hiện hữu, Ngân hàng Nhà nước đang tích cực nghiên cứu và đề xuất sửa đổi Nghị định 24/2012/NĐ-CP, với trọng tâm là xây dựng một thị trường vàng công bằng, minh bạch và hiệu quả hơn. Các giải pháp đang được xem xét không chỉ dừng lại ở việc kiểm soát giá vàng mà còn mở rộng sang các chính sách khuyến khích và quản lý toàn diện.
Chính Sách Thuế Ưu Đãi Cho Xuất Nhập Khẩu Vàng
Một trong những điểm đáng chú ý trong dự thảo sửa đổi là việc xem xét ưu đãi thuế đối với hoạt động xuất nhập khẩu vàng. Mục tiêu là tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các doanh nghiệp trong nước tiếp cận nguồn nguyên liệu vàng để phục vụ sản xuất vàng trang sức và các sản phẩm xuất khẩu. Chính sách này kỳ vọng sẽ giảm bớt gánh nặng chi phí đầu vào, tăng cường năng lực cạnh tranh cho các sản phẩm vàng trang sức Việt Nam trên thị trường quốc tế, đồng thời giúp cân bằng cung cầu vàng trong nước, từ đó thu hẹp khoảng cách giá vàng với thế giới. Việc có thêm kênh nhập khẩu chính ngạch cũng sẽ góp phần hạn chế buôn lậu vàng.
Khuyến Khích Dòng Vốn Vàng Vào Sản Xuất Kinh Doanh
Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước cũng được đề nghị nghiên cứu giải pháp để khuyến khích người dân bán vàng đang tích trữ để đầu tư vào các hoạt động sản xuất, kinh doanh. Đây là một động thái chiến lược nhằm chuyển hóa nguồn vốn nhàn rỗi từ tài sản vàng không sinh lời thành nguồn lực phục vụ phát triển kinh tế. Trong bối cảnh lãi suất ngân hàng thấp và thị trường bất động sản trầm lắng, vàng đã trở thành kênh trú ẩn an toàn cho tiền nhàn rỗi. Việc tạo ra các kênh đầu tư hấp dẫn hơn, cùng với các chính sách khuyến khích rõ ràng, sẽ giúp huy động nguồn vốn vàng khổng lồ trong dân, thúc đẩy tăng trưởng và tạo ra giá trị gia tăng cho nền kinh tế.
Tác Động Của Việc Sửa Đổi Lên Kinh Tế Vĩ Mô
Việc sửa đổi Nghị định 24 về giá vàng không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến thị trường kim loại quý mà còn mang theo những tác động sâu rộng đến kinh tế vĩ mô của Việt Nam, đặc biệt là trong việc duy trì ổn định tỷ giá hối đoái, kiểm soát lạm phát và thúc đẩy thị trường vốn.
Ổn Định Tỷ Giá Và Kiểm Soát Lạm Phát
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã nhấn mạnh sự cần thiết của việc điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách vĩ mô khác. Việc sửa đổi Nghị định 24 sẽ là một phần quan trọng trong nỗ lực này. Một thị trường vàng minh bạch và ổn định sẽ giảm áp lực lên tỷ giá hối đoái giữa VND và USD, hạn chế tình trạng vàng hóa gây mất ổn định tiền tệ. Khi giá vàng trong nước ít chênh lệch hơn so với thế giới, nó sẽ góp phần kiểm soát lạm phát, bảo vệ sức mua của đồng tiền Việt Nam.
Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cũng báo cáo về công tác phối hợp hiệu quả giữa chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa trong thời gian qua, góp phần vào những kết quả kinh tế tích cực như tăng trưởng GDP dự kiến đạt 7% năm 2024, CPI tăng 3,88%, và nợ công ước khoảng 37% GDP. Việc sửa đổi Nghị định 24 hướng tới một thị trường vàng lành mạnh hơn sẽ tiếp tục củng cố những thành tựu này, tạo đà cho sự phát triển bền vững của nền kinh tế.
Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc báo cáo, giải trình những vấn đề có liên quan được nêu tại phiên chất vấn. Ảnh: Quochoi.vn.
Đẩy Mạnh Phát Triển Thị Trường Vốn
Việc chuyển dịch dòng vốn vàng từ kênh tích trữ sang sản xuất kinh doanh sẽ trực tiếp hỗ trợ thị trường vốn. Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cũng nhấn mạnh nhu cầu đầu tư lớn vào hạ tầng giao thông (5.000km đường bộ cao tốc, đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam), chuyển đổi năng lượng và chống biến đổi khí hậu, đòi hỏi nguồn tín dụng khổng lồ. Do đó, thị trường trái phiếu, chứng khoán cần phải phát triển mạnh mẽ để chia sẻ gánh nặng với các tổ chức tín dụng. Khi vàng không còn là kênh trú ẩn duy nhất hấp dẫn, nguồn vốn sẽ có xu hướng chảy vào các kênh đầu tư chính thức, đa dạng và minh bạch hơn, từ đó làm sâu sắc và phát triển thị trường vốn Việt Nam, tạo ra nhiều cơ hội đầu tư và huy động vốn cho các dự án trọng điểm quốc gia.
Cơ Hội và Thách Thức Khi Điều Chỉnh Chính Sách Vàng
Việc sửa đổi Nghị định 24 mang đến nhiều cơ hội để thị trường vàng Việt Nam phát triển theo hướng hội nhập và hiệu quả hơn. Tuy nhiên, quá trình này cũng đặt ra không ít thách thức đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ và thận trọng từ các cơ quan chức năng.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu kết thúc nhóm vấn đề thứ nhất đối với lĩnh vực ngân hàng.
Hài Hòa Lợi Ích Các Bên Liên Quan
Cơ hội lớn nhất từ việc điều chỉnh chính sách là tạo ra một thị trường vàng minh bạch, công bằng, nơi giá vàng phản ánh đúng giá trị thực tế và ít bị ảnh hưởng bởi các yếu tố đầu cơ. Điều này sẽ mang lại lợi ích cho người dân khi giảm thiểu rủi ro chênh lệch giá, đồng thời thúc đẩy các doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh vàng trang sức phát triển. Tuy nhiên, thách thức nằm ở việc làm thế nào để hài hòa lợi ích của tất cả các bên liên quan, từ người tiêu dùng, các nhà kinh doanh vàng cho đến Ngân hàng Nhà nước và các cơ quan quản lý, trong khi vẫn đảm bảo mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô.
Đảm Bảo Nguồn Cung và Kiểm Soát Hoạt Động Buôn Lậu
Việc mở rộng kênh xuất nhập khẩu vàng chính ngạch có thể giúp tăng nguồn cung, nhưng cũng đòi hỏi cơ chế kiểm soát chặt chẽ để tránh tình trạng lạm dụng, đặc biệt là trong bối cảnh tình hình buôn lậu vàng vẫn diễn biến phức tạp. Việc áp dụng công nghệ thông tin vào quản lý các cửa hàng và công ty kinh doanh vàng sẽ là giải pháp then chốt để đảm bảo tính minh bạch và truy xuất nguồn gốc của kim loại quý. Đồng thời, các biện pháp chống buôn lậu cần được đẩy mạnh liên tục để bảo vệ thị trường vàng trong nước khỏi những tác động tiêu cực.
Quá trình tổng kết Nghị định 24 trong năm 2025 và đề xuất sửa đổi, bổ sung phù hợp là một bước đi quan trọng của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam nhằm khắc phục những bất cập hiện tại và tối ưu hóa vai trò của vàng trong nền kinh tế. Sự thay đổi này không chỉ hướng tới một thị trường vàng minh bạch và ổn định hơn mà còn kỳ vọng khuyến khích người dân bán vàng để đầu tư vào các hoạt động sản xuất kinh doanh, góp phần quan trọng vào sự phát triển chung của đất nước. Bartra Wealth Advisors Việt Nam sẽ tiếp tục theo dõi sát sao những diễn biến này để cung cấp cái nhìn toàn diện cho các nhà đầu tư và công chúng.
Câu Hỏi Thường Gặp (FAQs)
-
Nghị định 24 về giá vàng là gì và mục tiêu của nó khi ban hành?
Nghị định 24/2012/NĐ-CP là quy định của Chính phủ Việt Nam nhằm quản lý hoạt động kinh doanh vàng miếng, với mục tiêu ổn định thị trường, chống vàng hóa nền kinh tế và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng bằng cách cấp phép và trao độc quyền sản xuất vàng miếng SJC cho Ngân hàng Nhà nước. -
Tại sao cần phải sửa đổi Nghị định 24 trong bối cảnh hiện nay?
Sau hơn một thập kỷ, Nghị định 24 bộc lộ nhiều bất cập như sự chênh lệch lớn về giá vàng trong nước so với quốc tế, khó khăn trong quản lý nguồn gốc vàng và tình trạng buôn lậu. Việc sửa đổi nhằm khắc phục những vấn đề này, hướng tới một thị trường vàng minh bạch và hiệu quả hơn. -
Những điểm chính nào đang được xem xét sửa đổi trong Nghị định 24?
Các đề xuất sửa đổi bao gồm xem xét chính sách ưu đãi thuế cho xuất nhập khẩu vàng để tăng nguồn cung và phát triển vàng trang sức, cùng với các giải pháp khuyến khích người dân bán vàng để đầu tư vào sản xuất kinh doanh. -
Việc sửa đổi Nghị định 24 sẽ ảnh hưởng như thế nào đến giá vàng trên thị trường?
Việc sửa đổi được kỳ vọng sẽ giúp thu hẹp khoảng cách giá vàng trong nước và giá vàng thế giới thông qua việc tăng nguồn cung hợp pháp và giảm thiểu các hoạt động đầu cơ. -
Làm thế nào để quản lý hóa đơn và nguồn gốc vàng hiệu quả hơn sau sửa đổi?
Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục chỉ đạo các đơn vị liên quan áp dụng công nghệ thông tin vào quản lý các cửa hàng và công ty kinh doanh vàng, kết hợp với các biện pháp chống buôn lậu mạnh mẽ để đảm bảo tính minh bạch của thị trường. -
Việc khuyến khích người dân bán vàng có lợi ích gì cho nền kinh tế?
Việc khuyến khích người dân bán vàng để đầu tư vào sản xuất kinh doanh giúp chuyển hóa nguồn vốn nhàn rỗi thành nguồn lực phát triển kinh tế, thúc đẩy tăng trưởng và tạo ra giá trị gia tăng, đồng thời giảm áp lực lên tỷ giá và lạm phát. -
Sửa đổi Nghị định 24 có tác động gì đến chính sách tiền tệ và tài khóa của Việt Nam?
Việc sửa đổi hướng tới một thị trường vàng ổn định sẽ góp phần vào sự thành công của chính sách tiền tệ trong việc kiểm soát lạm phát và tỷ giá, đồng thời hỗ trợ chính sách tài khóa bằng cách huy động thêm nguồn vốn cho các dự án phát triển kinh tế.
