Trong thị trường chứng khoán sôi động, giao dịch thỏa thuận là một cơ chế quan trọng giúp các nhà đầu tư linh hoạt hơn trong việc mua bán các loại tài sản. Việc hiểu rõ về hình thức giao dịch này không chỉ giúp tối ưu hóa lợi nhuận mà còn đảm bảo tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật. Bài viết này của Bartra Wealth Advisors Việt Nam sẽ cung cấp cái nhìn toàn diện về giao dịch thỏa thuận, từ khái niệm đến quy trình và những lưu ý quan trọng.
Giao Dịch Thỏa Thuận Là Gì?
Giao dịch thỏa thuận trong lĩnh vực chứng khoán là hình thức mua bán mà bên mua và bên bán tự nguyện đạt được một thỏa thuận về mức giá và khối lượng chứng khoán cụ thể. Điều này khác biệt so với giao dịch khớp lệnh truyền thống, nơi giá được xác định thông qua cơ chế cung cầu trên sàn. Mức giá được thỏa thuận phải nằm trong biên độ dao động giá cho phép của ngày giao dịch đó, đảm bảo tính công bằng và minh bạch trên thị trường.
Một đặc điểm quan trọng của giao dịch này là tính ràng buộc cao. Khi lệnh giao dịch đã được đặt và xác nhận, việc hủy lệnh là không thể thực hiện được, trừ khi có sai sót nghiêm trọng từ phía công ty chứng khoán và được Sở giao dịch chấp thuận. Chính vì vậy, việc đàm phán kỹ lưỡng về khối lượng và mức giá là yếu tố then chốt trước khi các bên đi đến quyết định cuối cùng. Giá trị của các giao dịch này không được sử dụng để tính toán các chỉ số chung của thị trường như VN-Index hay HNX-Index, cho thấy vai trò riêng biệt của chúng.
Đặc Điểm Nổi Bật Của Giao Dịch Thỏa Thuận
Giao dịch thỏa thuận mang những đặc điểm riêng biệt giúp phân biệt nó với các hình thức giao dịch khác trên thị trường. Đầu tiên, nó cũng tuân thủ các điều kiện giao dịch và tỷ lệ nắm giữ cổ phiếu tương tự như các giao dịch khớp lệnh thông thường, nhưng với sự linh hoạt hơn về giá và khối lượng. Các bên tham gia có quyền đàm phán trực tiếp để đạt được điều khoản phù hợp nhất với mục tiêu đầu tư của mình.
Thứ hai, để tránh các hành vi thao túng hoặc làm giá trên thị trường, các giao dịch thỏa thuận phải được thực hiện trong một giới hạn phù hợp với quy định pháp luật. Điều này đảm bảo rằng các giao dịch quy mô lớn không làm biến động thị trường một cách bất thường. Ngoài ra, khối lượng giao dịch tối thiểu là một yếu tố quan trọng: đối với cổ phiếu, chứng chỉ quỹ thường là từ 10.000 đơn vị trở lên, và đối với trái phiếu là tối thiểu 3.000 đơn vị, tùy thuộc vào quy định của từng sở giao dịch.
Bên mua và bên bán có thể giao dịch thỏa thuận với nhau theo pháp luật quy định
- Phân tích biểu đồ giá vàng nhẫn 2024: Toàn cảnh biến động
- Cẩm Nang Toàn Diện Về Gửi Hàng Từ Đài Loan Về Việt Nam
- 100 Dollar Bằng Bao Nhiêu Tiền Việt Nam? Cập Nhật Tỷ Giá Mới Nhất
- Cập Nhật Giá Khu Đô Thị Hoàng Sơn Diễn Châu Mới Nhất
- Cập Nhật Giá Vàng Ngày 9 Tháng 3: Diễn Biến Thị Trường Trong Và Ngoài Nước
Tầm Quan Trọng Của Giao Dịch Thỏa Thuận Trong Thị Trường Chứng Khoán
Giao dịch thỏa thuận đóng một vai trò quan trọng trong việc tạo ra sự linh hoạt và hiệu quả cho thị trường chứng khoán, đặc biệt đối với các nhà đầu tư lớn hoặc các giao dịch có khối lượng tài sản đáng kể. Hình thức này cho phép các tổ chức, quỹ đầu tư hoặc cá nhân có nhu cầu mua/bán một lượng lớn cổ phiếu mà không muốn làm ảnh hưởng đột ngột đến giá thị trường thông qua các lệnh khớp lệnh thông thường.
Khi một giao dịch lớn được thực hiện qua hình thức thỏa thuận, nó giúp duy trì sự ổn định của giá cổ phiếu, tránh gây ra những biến động mạnh có thể ảnh hưởng đến tâm lý chung của thị trường. Điều này đặc biệt hữu ích trong các trường hợp tái cấu trúc doanh nghiệp, chuyển nhượng cổ phần chiến lược hoặc các giao dịch M&A. Ngoài ra, giao dịch thỏa thuận còn là công cụ giúp các nhà đầu tư thực hiện mục tiêu riêng biệt, chẳng hạn như chuyển nhượng cổ phần giữa các thành viên trong gia đình hoặc đối tác kinh doanh một cách riêng tư và hiệu quả.
Quy Định Đặc Thù Cho Giao Dịch Thỏa Thuận Trên Sàn Chứng Khoán
Để thực hiện giao dịch thỏa thuận hiệu quả trên các sàn giao dịch như HOSE (Sở Giao dịch Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh) và HNX (Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội), nhà đầu tư cần nắm vững các quy định cụ thể. Thời gian đặt lệnh thường diễn ra từ 9h đến 15h, ngoại trừ giờ nghỉ trưa, và lệnh chỉ có hiệu lực trong ngày giao dịch đó.
Một quy tắc cốt lõi là mức giá của lệnh thỏa thuận phải nằm trong biên độ dao động giá cho phép của mã chứng khoán đó trong ngày. Điều này ngăn chặn các thỏa thuận với giá quá cao hoặc quá thấp so với giá thị trường chung. Giao dịch thỏa thuận cũng không áp dụng cho các mã chứng khoán niêm yết hoặc đăng ký giao dịch trong ngày đầu tiên, nhằm đảm bảo tính ổn định ban đầu của cổ phiếu mới lên sàn.
Giới Hạn Khối Lượng và Biên Độ Giá
Các sàn giao dịch có những quy định riêng về khối lượng và biên độ giá cho giao dịch thỏa thuận. Trên sàn HOSE, quy định tối thiểu cho cổ phiếu và chứng chỉ quỹ là 20.000 đơn vị. Trong khi đó, sàn HNX quy định mức tối thiểu là 5.000 cổ phiếu và 1.000 trái phiếu.
Về hình thức thanh toán, cả hai sàn đều tuân thủ thời gian thanh toán T+2, nghĩa là giao dịch sẽ được hoàn tất và chứng khoán/tiền được chuyển giao vào ngày làm việc thứ hai sau ngày giao dịch. Biên độ dao động giá cũng có sự khác biệt: HOSE quy định ±7%, còn HNX là ±10%. Những quy định này nhằm tạo ra một khuôn khổ rõ ràng, đảm bảo sự minh bạch và công bằng cho tất cả các bên tham gia giao dịch.
Những quy định về giao dịch thỏa thuận cần được nắm vững
Quy Trình Thực Hiện Giao Dịch Thỏa Thuận Chi Tiết
Quy trình thực hiện giao dịch thỏa thuận có thể khác nhau tùy thuộc vào việc nhà đầu tư đã tìm được đối tác hay chưa. Tuy nhiên, nhìn chung, nó bao gồm các bước rõ ràng nhằm đảm bảo sự chính xác và tuân thủ.
Khi Đã Xác Định Được Đối Tác Trực Tiếp
Đây là trường hợp đơn giản và phổ biến nhất. Hai bên mua và bán đã tìm thấy nhau và tiến hành đàm phán trực tiếp về các điều khoản giao dịch. Nội dung thảo luận sẽ bao gồm mức giá, khối lượng cổ phiếu, hình thức thanh toán và các điều kiện ràng buộc khác. Sự rõ ràng trong giai đoạn này là cực kỳ quan trọng để tránh những tranh chấp sau này.
Sau khi đạt được sự thống nhất, hai bên sẽ thông báo cho công ty chứng khoán của mình. Các công ty chứng khoán đóng vai trò trung gian, tiếp nhận thông tin và tiến hành các bước xác lập giao dịch cụ thể trên hệ thống. Công việc tiếp theo bao gồm nhập lệnh vào hệ thống giao dịch, tổng hợp kết quả và cuối cùng là thực hiện việc chuyển giao cổ phiếu hoặc tiền mặt giữa các tài khoản.
Cách thực hiện giao dịch thỏa thuận khi đã xác định đối tác
Khi Chưa Có Đối Tác và Vai Trò Của Công Ty Chứng Khoán
Trong trường hợp nhà đầu tư có nhu cầu thực hiện giao dịch thỏa thuận nhưng chưa tìm được đối tác phù hợp, công ty chứng khoán sẽ đóng vai trò cầu nối. Nhà đầu tư sẽ đưa ra yêu cầu về loại chứng khoán, khối lượng và mức giá mong muốn cho công ty chứng khoán của mình. Công ty sau đó sẽ sử dụng mạng lưới và thông tin thị trường để tìm kiếm một đối tác có nhu cầu đối ứng.
Khi một đối tác tiềm năng được xác định, công ty chứng khoán sẽ liên hệ và tạo điều kiện cho hai bên tiến hành đàm phán. Sau khi hai bên đạt được thỏa thuận, quy trình các bước tiếp theo sẽ tương tự như trường hợp đã có đối tác, tức là công ty chứng khoán sẽ thực hiện nhập lệnh và hoàn tất giao dịch trên hệ thống. Vai trò của công ty chứng khoán là đảm bảo giao dịch diễn ra suôn sẻ, hợp pháp và bảo mật thông tin cho cả hai bên.
Lợi Ích và Rủi Ro Khi Tham Gia Giao Dịch Thỏa Thuận
Giao dịch thỏa thuận mang lại nhiều lợi ích đáng kể, đặc biệt cho các nhà đầu tư lớn. Một trong những ưu điểm chính là khả năng kiểm soát giá và khối lượng giao dịch. Các bên có thể đàm phán để đạt được mức giá tối ưu mà không cần phải phụ thuộc vào biến động của thị trường thông qua khớp lệnh. Điều này đặc biệt có lợi khi cần chuyển nhượng một lượng lớn chứng khoán mà không muốn gây sốc cho thị trường.
Tuy nhiên, hình thức này cũng tiềm ẩn những rủi ro nhất định. Rủi ro lớn nhất là việc tìm kiếm đối tác phù hợp có thể mất nhiều thời gian và công sức, đặc biệt đối với các loại chứng khoán ít thanh khoản. Ngoài ra, việc thiếu tính minh bạch so với giao dịch khớp lệnh có thể dẫn đến rủi ro về giá nếu một trong hai bên không có đầy đủ thông tin về giá trị thực của chứng khoán. Do đó, việc nghiên cứu kỹ lưỡng và tham khảo ý kiến chuyên gia là điều cần thiết.
Xem Thông Tin Giao Dịch Thỏa Thuận Ở Đâu?
Để nắm bắt thông tin về các giao dịch thỏa thuận trên thị trường, các nhà đầu tư có thể truy cập các nền tảng giao dịch trực tuyến hoặc phần mềm của các công ty chứng khoán. Ví dụ, trên phần mềm HSC iTrade, khách hàng có thể dễ dàng theo dõi các thông tin này.
Trong cửa sổ giao diện chính của HSC iTrade, bạn chỉ cần điều hướng đến phần “Tổng quan thị trường” và chọn “Giao dịch thỏa thuận”. Cửa sổ này sẽ hiển thị chi tiết các mã chứng khoán có giao dịch thỏa thuận trên cả sàn HOSE và HNX, bao gồm số lệnh, giá trị giao dịch, tỷ lệ dư mua, dư bán. Các mã được đánh dấu màu xanh hoặc đỏ giúp nhà đầu tư dễ dàng nhận biết các mã tăng hoặc giảm. Người dùng cũng có thể tùy chỉnh hiển thị thông tin bằng cách sắp xếp theo mã chứng khoán, phần trăm tăng/giảm, giá trị, khối lượng giao dịch hoặc lọc theo từng ngành cụ thể.
Xem giao dịch thỏa thuận trên nền tảng HSC iTrade
Giao dịch thỏa thuận là một công cụ mạnh mẽ trong thế giới chứng khoán, mang lại sự linh hoạt và khả năng kiểm soát cho nhà đầu tư. Việc hiểu rõ cơ chế, quy định và quy trình của hình thức giao dịch thỏa thuận là yếu tố then chốt để khai thác tối đa lợi ích và quản lý hiệu quả các rủi ro. Với những kiến thức được cung cấp, Bartra Wealth Advisors Việt Nam hy vọng bạn có thêm thông tin để tự tin tham gia thị trường và đạt được thành công trong đầu tư.
Câu Hỏi Thường Gặp (FAQs) Về Giao Dịch Thỏa Thuận
1. Giao dịch thỏa thuận có khác gì so với giao dịch khớp lệnh thông thường?
Giao dịch thỏa thuận khác với khớp lệnh ở chỗ giá và khối lượng được hai bên mua bán tự thỏa thuận trước, không thông qua hệ thống khớp lệnh tự động trên sàn. Khớp lệnh dựa vào cung cầu để xác định giá thị trường, trong khi thỏa thuận là sự đồng thuận trực tiếp giữa các đối tác.
2. Ai là đối tượng chính sử dụng giao dịch thỏa thuận?
Đối tượng chính sử dụng giao dịch thỏa thuận thường là các nhà đầu tư lớn, tổ chức, quỹ đầu tư, hoặc các cá nhân có nhu cầu chuyển nhượng khối lượng lớn chứng khoán mà không muốn gây ảnh hưởng đến giá thị trường hoặc muốn giữ kín thông tin giao dịch.
3. Có thể hủy lệnh giao dịch thỏa thuận sau khi đã đặt không?
Thông thường, lệnh giao dịch thỏa thuận đã được đặt và xác nhận là không thể hủy bỏ. Trường hợp ngoại lệ duy nhất là nếu có sai sót kỹ thuật hoặc nhập lệnh sai từ phía công ty chứng khoán và được sự chấp thuận của Sở giao dịch.
4. Giá trị giao dịch thỏa thuận có ảnh hưởng đến chỉ số thị trường không?
Không. Giá trị của các giao dịch thỏa thuận không được sử dụng để tính toán các chỉ số chung của thị trường như VN-Index, HNX-Index hay UPCoM-Index. Điều này giúp các chỉ số phản ánh chính xác hơn diễn biến của các giao dịch khớp lệnh công khai.
5. Khối lượng tối thiểu để thực hiện giao dịch thỏa thuận là bao nhiêu?
Khối lượng tối thiểu để thực hiện giao dịch thỏa thuận phụ thuộc vào quy định của từng Sở giao dịch. Ví dụ, trên HOSE, tối thiểu là 20.000 cổ phiếu/chứng chỉ quỹ. Trên HNX, tối thiểu là 5.000 cổ phiếu hoặc 1.000 trái phiếu.
6. Giao dịch thỏa thuận có rủi ro gì?
Rủi ro của giao dịch thỏa thuận bao gồm khó khăn trong việc tìm kiếm đối tác phù hợp, đặc biệt với chứng khoán kém thanh khoản. Ngoài ra, việc thiếu tính minh bạch so với khớp lệnh có thể dẫn đến rủi ro về giá nếu một bên không có đầy đủ thông tin hoặc kỹ năng đàm phán.
7. Thời gian thanh toán cho giao dịch thỏa thuận là khi nào?
Thời gian thanh toán cho giao dịch thỏa thuận thường tuân theo quy định T+2, nghĩa là giao dịch sẽ được hoàn tất và tiền/chứng khoán được chuyển giao vào ngày làm việc thứ hai sau ngày thực hiện giao dịch.
8. Có cần thông qua công ty chứng khoán để thực hiện giao dịch thỏa thuận không?
Có, giao dịch thỏa thuận cần được thực hiện thông qua công ty chứng khoán. Công ty chứng khoán sẽ là trung gian tiếp nhận lệnh, thực hiện các thủ tục cần thiết trên hệ thống và đảm bảo giao dịch diễn ra hợp pháp, đúng quy định.
